NAJLEPSZY CZAS NA DZIAŁANIE JEST TERAZ! - PowerPoint Presentation

Slide1

NAJLEPSZY CZAS NA DZIAŁANIE JEST TERAZ!

ZACHOWANIA I NAWYKI KSZTAŁTUJĄCE SIĘ W WIEKU MŁODZIEŃCZYM, A ZACHOROWALNOŚĆ NA RAKA PŁUC, SZYJKI MACICY, CZY CZERNIAKA.

W POLSCE KAŻDEGO ROKU REJESTRUJE SIĘ OK. 150 TYŚ. NOWYCH ZACHOROWAŃ NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE. NIESTETY LICZBA TA STALE ROŚNIE, DLATEGO TAK WAŻNA JEST PROFILAKTYKA. CHOĆ WSZYSCY WIEDZĄ, ŻE LEPIEJ ZAPOBIEGAĆ NIŻ LECZYĆ, TO BADAMY SIĘ WCIĄŻ ZDECYDOWANIE ZA RZADKO.

ZAPYTANO UCZNIÓW JAK ROZUMIEJĄ POJĘCIE RAKA...

RAK SZYJKI MACICY

PODSTĘPNY ZABÓJCA

CZY WIESZ, CO TO JEST RAK SZYJKI MACICY?

RAK SZYJKI MACICY JEST DRUGIM NA ŚWIECIE, CO DO CZĘSTOŚCI WYSTĘPOWANIA, RAKIEM WŚRÓD KOBIET I DRUGĄ, CO DO CZĘSTOŚCI, PRZYCZYNĄ ICH ZGONÓW Z POWODU CHORÓB NOWOTWOROWYCH.

GŁÓWNĄ I POTWIERDZONĄ PRZYCZYĄ RSM JEST ZAKAŻENIE ONKOGENNYM WIRUSEM BRODAWCZAKA LUDZKIEGO – HPV.

DO ZAKAŻENIA HPV DOCHODZI NAJCZĘŚCIEJ DROGĄ PŁCIOWĄ I MOGĄ BYĆ TO ZAKAŻENIA BEZOBJAWOWE LUB SKĄPOOBJAWOWE.

przyczyny

RAK SZYJKI MACICY NIE JEST UWARUNKOWANY GENETYCZNIE, NIE JEST ZATEM DZIEDZICZNY.

OPRÓCZ ZAKAŻENIA WIRUSEM HPV CZYNNIKAMI RYZYKA ZACHOROWANIA NA RSM SĄ TAKŻE

:

WCZESNE ROZPOCZĘCIE WSPÓŁŻYCIA PŁCIOWEGO,

DUŻA LICZBA PARTNERÓW SEKSUALNYCH,

DUŻA LICZBA PORODÓW,

PALENIE TYTONIU.

Jak zapobiegać 

RAK PŁUCA

Rak

płuca to najczęściej występujący w polsce nowotwór złośliwy. Każdego roku na całym świecie umiera na niego ok. 1,3 miliona osób, w polsce powyżej 13tysięcy. Ponad 90% chorych na raka płuca umiera w ciągu 5 lat od daty rozpoznania choroby. Wśród ilości śmiertelnych ofiar chorób nowotworowych jest to zabójca numer 1: rak płuca jest przyczyną około 1/3 wszystkich zgonów z powodu nowotworów złośliwych.

Czy to rak płuca?- jak go rozpoznać?

Objawy Raka płuc:

1

.uporczywy

, niepoddający się leczeniu

kaszel,

2

.chudnięcie

pomimo dobrego

apetytu,

3

.odkrztuszanie

z plwociną

krwi,

4.

bóle

w klatce

piersiowej,

5

.duszność,

6

.powtarzające

się infekcje oskrzeli i zapalenia

płuc,

7

.powiększone

węzły chłonne w dołach

nadobojczykowych,

8.

poszerzone

naczynia krwionośne na skórze klatki piersiowej, obrzęk szyi

i twarzy

9

.objawy

neurologiczne związane z przerzutami do mózgu (padaczka, poranne bóle głowy, zaburzenia mowy, wzroku, zachwiania równowagi

),10.objawy związane z obecnością przerzutów do innych narządów, np. kości (silne i nieprzemijające bóle kostne) czy wątroby (bóle w prawym podżebrzu, uczucie pełności).

Kto choruje na raka płuca?

Rak płuca rozwija się głównie na skutek palenia tytoniu. Udowodniono, że palenie 20 papierosów dziennie zwiększa 20-25- krotnie ryzyko zachorowania, natomiast bierne palenie (mieszkanie osoby niepalącej z palaczami tytoniu) może być przyczyną około 1/3 przypadków zachorowań na raka płuca. Rakotwórcze składniki dymu tytoniowego odpowiadają za 90% zachorowań.

Inne poznane czynniki ryzyka to: ekspozycja na azbest, uran i inne kancerogeny występujące w środowisku oraz występowanie raka płuca w rodzinie.

PROFILAKTYKA

Jak dotąd nie wdrożono na świecie jednolitej, skutecznej metody profilaktyki wtórnej – regularnie wykonywane badanie RTG klatki piersiowej okazały się nieskuteczne: nie poprawiają rokowania u chorych, u których wykryto tę chorobę w postaci bezobjawowej.

Nadzieję budzi niskodawkowa tomografia komputerowa klatki piersiowej, stosowana wobec osób będących w grupie wysokiego ryzyka (przede wszystkim wieloletni palacze tytoniu). Nie jest to jednak metoda refundowana w Polsce, ponadto szacuje się, że zmniejsza ona umieralność na raka płuca jedynie o ok. 20%.

Podstawą skutecznej profilaktyki raka płuca jest profilaktyka pierwotna, tj. zaniechanie palenia tytoniu jako czynnika wybitnie kancerogennego

CZERNIAK ZŁOŚLIWY - AGRESYWNY PRZECIWNIK

Czerniak jest to nowotwór złośliwy skóry, który może wystąpić w każdym wieku, dość często niestety pojawia się u ludzi młodych. Liczba zachorowań na czerniaka złośliwego stale rośnie. W Polsce podwaja się ona co 10 lat.

Wykrycie go we wczesnym stadium daje nawet 90% szans na wyleczenie,

jednak czerniak zaawansowany tworzy

zwykle przerzuty odległe i staje się chorobą nieuleczalną. Jest to jeden z nielicznych nowotworów złośliwych, którego pojawienie się możemy dostrzec „gołym okiem” – szybko i prawidłowo rozpoznany

może nie stwarzać zagrożenia dla zdrowia i życia. Leczy się go głównie chirurgicznie.

Czy to

czerniak?Jak go rozpoznać?

Podejrzane

zmiany to takie, które spełniają chociaż jedno kryterium

amerykańskiej skali ABCDE, służącej rozpoznaniu czerniaków wczesnych:

A. (

asymmetry

) — asymetria (czerniak jest asymetryczny względem każdej osi, w odróżnieniu od łagodnych zmian, które zwykle są okrągłe lub owalne, a także prezentuje obraz nieregularny, złożony z wyniosłości określanych mianem wysp)

B. (

borders

) — brzegi nierówne i postrzępione

C. (

color

) — kolor różnorodny (od jasnobrązowego do czarnego lub stalowego), z nierównomiernym rozkładem barwnika oraz, często, z jego punktowymi depozytami (szczególnie dobrze widoczne w badaniu

dermatoskopowym

)

D. (

diameter

) — średnica > 5 mm lub (dynamics) dynamika zmian morfologicznych w guzie

E. (

evolution

) – czyli nabycie cech, których istniejące znamię wcześniej nie miało: swędzenie, krwawienie, owrzodzenie, szybki wzrost lub kryterium rzadziej obecnie używane (

elevation

) — uwypuklenie powierzchni ponad poziom otaczającego zmianę naskórka (dotyczy głównie czerniaków zaawansowanych, czerniaki we wczesnym stopniu zaawansowania nie tworzą wyczuwalnego zgrubienia)

Kto choruje na czerniaka?

Czerniak złośliwy to nowotwór wywodzący się z melanocytów występujących w warstwie podstawnej naskórka. Komórki te wytwarzają melaninę – barwnik, który sprawia, że skóra ciemnieje pod wpływem promieniowania ultrafioletowego (słońce, solarium).

Na skutek czynników zewnętrznych (np. ultrafioletowego promieniowania słonecznego) lub skłonności genetycznych (np. mutacji pewnych genów) melanocyty nabywają nowych cech: nie obumierają we właściwym czasie, rozmnażają się w niekontrolowany sposób i ostatecznie tworzą guz. Guz ów zaczyna się w szybkim tempie rozrastać naciekając i niszcząc zdrową tkankę sąsiadującą oraz zaczyna być zdolny do tworzenia przerzutów odległych - komórki czerniaka „odrywają się” się wtedy od guza pierwotnego i drogą naczyń limfatycznych i/lub krwionośnych wędrują w odległe miejsca „osiedlając się” tam i tworząc nowe guzy. W ten sposób nowotwór wywodzący się ze skóry zaczyna niszczyć tkankę np. płuc, wątroby czy kości i doprowadza do nieprawidłowego działania organizmu. Z czasem stan ten pogłębia się i kończy śmiercią osoby chorej.

PROFILAKTYKA

Jeśli chcesz zmniejszyć ryzyko zachorowania na czerniaka:

1. nie opalaj się;

2. unikaj przebywania na słońcu w godzinach 11.00-16.00;

3. przebywając na słońcu używaj kremów z filtrem UV, noś nakrycia głowy (czapki z daszkiem, kapelusze) i okulary przeciwsłoneczne;

4. nie korzystaj z solarium!

5. raz w roku udaj się do lekarza dermatologa w celu oględzin Twojej skóry, w szczególności jeśli:

- masz jasną karnację,

- opalasz się na „czerwono” lub źle tolerujesz opalanie się,

- doznałeś oparzeń słonecznych (szczególnie w dzieciństwie),

- masz na ciele wiele znamion,

- w Twojej rodzinie ktoś chorował na czerniaka,

- sam w przeszłości chorowałeś na czerniaka.

PAMIĘTAJ WSZYSTKO ZALEŻY OD CIEBIE.