osaturik daude Erreakzio kimikoetan partikulei zer gertatzen zaie Materia teoria atomikoak azaltzen laguntzen digu Erreakzio kimikoetan partikulei molekulei gertatzen zaiena nola azal dezakegu ID: 804049
Download The PPT/PDF document "1 Sustantziak partikulez" is the property of its rightful owner. Permission is granted to download and print the materials on this web site for personal, non-commercial use only, and to display it on your personal computer provided you do not modify the materials and that you retain all copyright notices contained in the materials. By downloading content from our website, you accept the terms of this agreement.
Slide1
1
Sustantziak partikulez osaturik daudeErreakzio kimikoetan partikulei zer gertatzen zaie?
Materia teoria atomikoak azaltzen laguntzen digu.
Erreakzio kimikoetan partikulei (molekulei) gertatzen zaiena nola azal dezakegu?
Aldaketa fisikoetan, fusioa, irakitea, eta abar, ez dira aldatzen sustantziak, baina aldaketa kimikoetan desagertzen dira eta berriak agertzen dira.
* Partikulak molekulak izan daitezke. Hauek atomoz osaturik daude.
Bi atomo oxigeno eta karbono atomo bat du.
Karbono dioxido molekulak
Oxigeno molekulak
Bi atomo oxigeno ditu.
Erreakzio kimikoetan desagertzen dira (partikulak) eta berriak agertzen dira.
Eredu atomikoaren hipotesiak dira:
2.4 SUSTANTZIAK ETA ERREAKZIO KIMIKOAK TEORIA ZINETIKO-MOLEKULARRAREN ARABERA
Lan
hau
Creative Commons-en Nazioarteko 3.0 lizentziaren mendeko Azterketa-Ez komertzial-Partekatu lizentziaren mende dago. Lizentzia horren kopia ikusteko, sartu http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/es/ helbidean
IKUSTEN DUGUNA EDO HAUTEMATEN DUGUNA ETA ZIENTZIAK AZALTZEN DUENA OSO EZBERDINA DA
Slide2Litio atomoa
* Zientzialariak atomo ezberdinak identifikatu dituzte. Atomo klase bakoitza duen sustantziari elementua deitzen zaio.
Hidrogeno atomoa
Karbono atomoa
Oxigeno atomoa
90 inguru aurki ditzakegu…
Materiaren teoria atomikoak
aldaketan interpretatzen laguntzen digu.
Teoria atomikoaren hipotesi nagusienak dira
:
Lan
hau Creative Commons
-en Nazioarteko 3.0 lizentziaren mendeko Azterketa-Ez komertzial-Partekatu lizentziaren mende dago. Lizentzia horren
kopia ikusteko, sartu http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/es/ helbidean
Slide33
Teoria atomikoak nola azaltzen ditu sustantzia sinpleen eta konposatuen arteko ezberdintasunak?
Lan
hau
Creative Commons-en Nazioarteko 3.0 lizentziaren mendeko Azterketa-Ez komertzial-Partekatu lizentziaren mende dago. Lizentzia
horren kopia ikusteko, sartu http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/es/ helbidean
Slide4Molekula osatzen duten atomo guztiak berdinak direnean da.
Sustantzia sinplea
Helio (g)
He
Helioa
sustantzia sinplea da, bere atomoak monoatomikoak dira.
Helio gasaren egitura molekularra horrela imajina dezakegu…
Nola
ikusten
dugu
?Egileen irudia
Slide5Burdina (s) Sinboloa
Fe da
Molekula osatzen duten atomo guztiak berdinak dira.
Sustantzia sinplea
Burdinaren kasuan
Monoatomikoak dira.
Nola
ikusten
dugu
?
Egileen
irudia
Slide6Oxígenoa (g
)
Adierazpen kimikoa O
2
da.
Molekula osatzen duten atomo guztiak berdinak dira
.
Sustantzia sinplea
Oxigenoa,
sustantzia sinple gaseosoa da, molekulak diatomikoak dira.
Nola
ikusten dugu?Egileen irudia
Slide7Ozonoa (g)
O
3
Molekula osatzen duten atomo guztiak berdinak dira
.
Sustantzia sinplea
Ozonoa
sustantzia sinple gaseosoa da, molekula triatomikoa da.
Nola
ikusten
dugu
?
Egileen
irudia
Slide88
Konposatua
hidrogeno kloruroa (g)
HCl
Bere molekulak, gutxienez bi atomo klase ditu.
Hidrogeno kloruroa
konposatua da, gas bat da, molekula diatomikoa da eta bi atomo ezberdin ditu.
Nola
ikusten
dugu
?
Egileen
irudia
Slide9sodio Hidroxidoa (s)
NaOH
Konposatua
Bere molekulak, gutxienez bi atomo klase ditu.
Sodio hidroxidoa
sustantzia konposatu solidoa da, molekulak triatomikoak dira hiru atomoz osaturik baitaude.
Nola
ikusten
dugu
?
Egileen
irudia
Slide10Ura (l)
H
2
O
Konposatua
Molekulek, gutxienez, bi atomo mota dituzte.
Ura
sustantzia konposatu likidoa da, bere molekulak triatomikoak dira.
Nola
ikusten
dugu
?
Egileen
irudia
Slide11Gatz arrunta (s)
NaCl
Konposatua
Molekulek, gutxienez, bi atomo klase dituzte.
Gatz arrunta
sustantzia solidoa da, konposatua, bere molekulak diatomikoak dira.
Nola
ikusten
dugu
?
Egileen
irudia
Slide12Merkurioa
Merkurioa (l)
Hg
Merkurioa
sustantzia sinple likidoa da, bere molekulak monoatomikoak dira.
Merkurioaren
egitura atomiko molekularra horrelakoa dela imajina dezakegu...
Nola
ikusten
dugu
?
Egileen
irudia
Slide13Kloro (g)
Cl
2
Kloroa
sustantzia sinple gaseosoa da, bere molekulak diatomikoak dira.
Kloro
Kloroaren
egitura atomiko molekularra horrelakoa dela imajina dezakegu...
Nola
ikusten
dugu
?Egileen irudia
Slide14Karbono disulfuroa (l)
CS
2
Karbono sulfuroa
konposatu likidoa da, bere molekulak triatomikoak dira.
Sufrea Karbonoa
Karbono sulfuroaren
egitura atomiko molekularra horrelakoa dela imajina dezakegu...
Nola
ikusten
dugu
?
Egileen
irudia
Slide15Zink oxidoa (s)
ZnO
Zink oxidoa
molekula diatomikoak dituzten sustantzia konposatu solidoa da.
Zink oxidoaren
egitura atomiko molekularra horrelakoa dela imajina dezakegu...
Oxigenoa Zinka
Nola
ikusten
dugu
?
Egileen
irudia
Slide16Sustantzia konposatua
Molekula berdinak dituzte baina gutxienez bi atomo klase dituzte. Konposatuak sustantzia sinpleetan deskonposa daitezke.
Sustantzia sinpeen kasuan zer da komuna dena?
Eta konposatuen kasuan?
Molekula berdinak dituzte eta hauek atomo berdinak dituzte. Ezin da deskonposatu. Sustantzia sinplea da.Sustantzia sinplea
2.4.1.
Sustantzia
sinpleak
eta konposatuak teoria zinetiko-molekularraren arabera
Slide17Formula
Simplea ala konposatua
Molekularen osaeran dugu
…
Izena
FeCl
2
P
4
Fe
2
O
3
CaO
H
2
SO4
Cl2
Ar
F
2
NaCl
konposatua
sinplea
konposatua
konposatua
konposatua
sinplea
sinplea
sinplea
konposatua
2 atomo kloro eta 1 burdina
4 atomo fosforo
4 atomo oxigeno, 2 hidrogeno eta 1 sufrea
3 atomo oxigeno eta 2 burdina
1 atomo oxigeno eta 1 kaltzioa
2 atomo kloro
1 atomo argon
2 atomo fluor
1 atomo kloro y 1 sodio
Burdin dikloruroa
tetrafosforoa
Burdin (II) trioxidoa
Kaltzio oxidoa
Azido sulfurikoa
dikloro
Sodio kloruroa
argon
difluor
Slide18Izena
Formula
Formula
Izena
amoniakoa
Azido klorhidrikoa
estibina
Hidrogeno ioduroa
CaH
2
NH
3
HCl
SbH
3
HI
Sustantzia hauek konposatuak dira
Sustantzia hauek konposatuak dira
HgH
2
HBr
NaH
CaH
2
AlH
3
H
2
S
Kaltzio hdruroa
Slide19Izena
Formula
Sustantzia hauek konposatuak dira
Formula
Izena
CaO
N
2
O
Ni
2
O
3
K
2
O
MnO
2
I
2
O
7
Br
2
O
Li
2
O
CdO
CO
SrO
Al
2
O
3
CoO
Cu
2
O
Na
2
O
Sustantzia hauek konposatuak dira
:
N
2
O
4
P
2
O
5
Ag
2
O
I
2
O
5
HgO
Slide20Izena
Formula
Sustantzia hauek konposatuak dira
Formula
Izena
HgCl
2
IBr
3
Na
2
S
CCl
4
KBr
CaCl
2
FeP
CS
2
PtF
4
PCl
3
PbI
2
Sustantzia hauek konposatuak dira
Au
2
S
Slide21Izena
Formula
Sustantzia hauek konposatuak dira
Izena
Formula
Fe
2
O
3
CCl
4
H
2
SO
4
CO
PH
3
CaBr
2
HF
CO
2
PCl
3
HNO
3
FeS
Al
2
S
3
HCl
Slide22Hidrogeno atomoaren masa aukeratu da.
Masa balantza baten bitartez ezin da neurtu atomo baten.
Uranio atomoaren masa handienetakoa izan arren oso txikia da.
0,000 000 000 000 000 000 004 gramo
Masa atomiko unitatea (u)
Gramoa atomoentzat handiegia da
2.4.2. Masa eta masa
molekularra
teoria
zinetiko-molekulararren
arabera
Slide23Masa atomiko unitatea (mau)
Hidrogeno atomoaren masa
Zein da karbono atomoaren masa?
Karbono atomoaren masa 12 mau da
Karbono atomoaren masa
12 atomo hidrogenoen masaren
berdina da
Masa atomiko unitatea (mau)
Hidrogeno atomoaren masa
Zein da oxigeno atomoaren masa?
Oxigeno atomoaren masa 16 mau da
Oxigeno atomoaren masa
16 atomo hidrogenoen masaren
berdina da
.
Slide25Masa atomiko unitatea (mau)
Hidrogeno atomoaren masa
La masa atómica del elemento azufre es 32 u. ¿Qué quiere decir esto?
La masa de un átomo de azufre
es igual a
la masa de 32 átomos de hidrógeno.
Uraren masa molekularra 18 mau da. Zer esan nahi du?
Ur molekula baten masa 18 atomo hidrogenoen masaren berdina da.
Slide26Masa atomiko unitatea (mau)
Hidrogeno atomo baten masa
Masa molekularra kalkulatu…
Molécula
Masa molecular
Ozono (O
3
)
3 • 16 u = 48 u
Ácido sulfúrico (H
2
SO
4)2 • 1u + 1 • 32 u + 4 • 16 u = 98 u
Azúcar (C12
H22O11
)
12 • 12 u + 22 • 1 u + 11 • 16 u = 342 u
Molekula
Masa molekularra
Ozonoa (O
3
)
Azido sulfurikoa (H
2
SO
4
)
Sakarosa (C
12
H
22
O
12
)
Slide27Giza gorputzan…
Elementua
Ugaritasuna
(%)
Hidrogenoa
62
Oxígenoa
24
Karbonoa
12
Nitrogenoa
1
Besteak…
1
10
20
30
40
50
60
Ugaritasuna (%)
H
O
C
N
Besteak
Giza gorputzean ditugun elementuak, lurrazalean eta unibertsoan.
2.4.3
Sustantzia
sinpleen
ugaritasuna
.
Slide28Lurrazalean aurkitzen ditugu…
Elementua
Ugaritasuna
(%)
Oxigenoa
60
Silizioa
20
Karbonoa
6
Burdina, kaltzioa, sodioa, potasioa eta magnesioa
10
Besteak…
4
10
20
30
40
50
60
Ugaritasuna
(%)
O
Si
C
Fe…
Besteak
Slide29Unibertsoan…
Elementua
Ugaritasuna
(%)
Hidrogenoa
93
Helioa
≈7
Besteak…
≈1
10
20
30
40
80
90
Ugaritasuna
(%)
H
He
Besteak
Slide30Bi sustantzia ugarienak idatzi eta adierazi elementuak ala konposatuak diren
Cuerpo humano
Corteza terrestre
Universo
Hidrógeno
Oxígeno
Hidrógeno
Oxígeno
Silicio
Helio
Giza gorputza
Lurrazala
Unibertsoa