11102018 EY HUKUK BÜROSU 1 CMK EY HUKUK BÜROSU 2 11102018 CEZA MUHAKEMESİ KAVRAMI CMK M uhakeme hukukunun bir dalı K amu hukukuna dahil ID: 812157
Download The PPT/PDF document "Ceza M uhakemesi H ukuku" is the property of its rightful owner. Permission is granted to download and print the materials on this web site for personal, non-commercial use only, and to display it on your personal computer provided you do not modify the materials and that you retain all copyright notices contained in the materials. By downloading content from our website, you accept the terms of this agreement.
Slide1
Ceza Muhakemesi Hukuku
11.10.2018
EY HUKUK BÜROSU
1
CMK
Slide2EY HUKUK BÜROSU
2
11.10.2018
CEZA MUHAKEMESİ
KAVRAMI
CMK M
uhakeme hukukunun bir dalı
K
amu hukukuna dahil
Devletin yargı
erki
ile;bir suçun işlenip işlenmediği konusunda ortaya çıkan ceza uyuşmazlığının çözümüne ilişkin izlenecek yöntemi gösteren normlar bütünü
Slide3CEZA MUHAKEMESİ
KAVRAMI
11.10.2018
EY HUKUK BÜROSU
3
Ceza
Muhakemesi
;
şüpheli/sanığın haklarına saygılı bir şekilde
suçun işlenip işlenmediği konusundaki maddi gerçeği ortaya çıkarma
yı amaçlar.
Slide4EY HUKUK BÜROSU
4
11.10.2018
CMK EVRELERİ
Slide5ANAYASA
Anayasal CMK İlkeleri
Kişi güvenliği, adil yargılanma
Masumiyet karinesi
Yasal hakim ilkesi
Kimsenin kendisini ve yakınlarını suçlayıcı beyanda bulunmaya/ delil göstermeye zorlanamaması
Kanuna aykırı elde edilmiş bulguların delil olarak kullanılamaması
Duruşmaların açık, kararların gerekçeli olması
Mahkemelerin bağımsızlığı
Hakimlik ve savcılık güvencesi
UCD’ye
taraf olmanın gerektirdiği yükümlülükler dışında vatandaşın suç nedeniyle yabancı ülkeye iade edilememesi
TAMAMLAYICI (YARDIMCI) ÖGELER
5271 s. CMK
1.Kitap : Genel Hükümler
2. Kitap: Soruşturma
3. Kitap: Kovuşturma Evresi
4.Kitap :Mağdur, Şikayetçi, Malen Sorumlu, Katılan
5.Kitap : Özel Yargılama Usulleri
6.Kitap : Kanun Yolları
7.Kitap : Yargılama Giderleri ve Çeşitli Hükümler
CEZA MUHAKEMESİNİN KAYNAKLARI
EY HUKUK BÜROSU
5
11.10.2018
Slide6CMK’YA HAKİM OLAN İLKELER
Ceza muhakemesinin kamusallığı:
Suç iddiasının kamu adına devlet tarafından hazırlanması ve yargılanmasıdır.Kendine yapılan isnadı ve haklarını öğrenme hakkı:
Masumiyet karinesi-Lekelenmeme Hakkı: adli makamların ya da herhangi bir kişi veya kurumun kişiyi kesin bir mahkumiyet kararı olmadan
şuçlu olarak ilan edememesidir.Kendisini/yakınlarını suçlayıcı beyanda bulunmaya/delil göstermeye zorlanamama ilkesi:Adil yargılanma hakkı:
Şüpheden sanık yaralanır ilkesi:
Delillerin duruşmada tartışılması sonucunda sanığın suçluluğu/suçsuzluğu yönünde hakimde vicdani kanaat uyanmaması halinde, bu durumdan sanığın yararlandırılması, beraat kararı verilmesinin gerekmesidir.
EY HUKUK BÜROSU
6
11.10.2018
Slide7Yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığı:
Doğal (tabi) hakim ilkesi: Kişinin kendisine isnat edilen suç tarihinden önce ve kanunla kurulmuş bir mahkeme önünde yargılanma hakkıdır.
Makul sürede yargılanma ilkesi:Çelişmeli muhakeme ilkesi:
Soruşturmanın/Kamu davasının mecburiliği (kanuniliği) ilkesi:
Davasız yargılama olmaz ilkesi:Delillerin doğrudanlığı ilkesi: Suç konusunda kara verecek olan mahkemenin arya başka bir makam girmeden delillerle doğrudan doğruya temasa geçmesidir.
Duruşmanın sözlülüğü ilkesi:
EY HUKUK BÜROSU
7
11.10.2018
Slide8Cmk’nın uygulanması
EY HUKUK BÜROSU
8
11.10.2018
Slide9Zaman yönünden uygulnaması
DERHAL UYGULANMA İLKESİ
Muhakeme yasalarının zaman bakımından uygulamasında kural derhal uygulanma ilkesidir.
Derhal Uygulanma İlkesinin sonuçları:Muhakeme işlemleri daima o işlemin yapılacağı anda yürürlükte bulunan yasaya göre yapılmalıdır.
Yeni muhakeme kurallarının uygulanmasında o kuralın sanığın lehine veya aleyhine olmasının bir önemi yoktur.Yürürlükteki yasaya uygun olarak yapılmış olan işlemler sonradan yasa değişse de geçerliliğini korur.Henüz yapılmamış olan işlemler ise artık yeni yasaya göre yapılmalıdır.
EY HUKUK BÜROSU
9
11.10.2018
Slide10Yer yönünden uygulanması
CMK’nın
yer yönünden uygulanması yasaların nerede uygulanıp nerede uygulanmayacağının belirlenmesidir.
Ceza muhakemesi yasalarının yer yönünden uygulanmasında benimsenen ilke, ülkesellik (mülkilik) ilkesidir. Buna göre Türk mahkemelerinin bir suçu yargılama konusunda milli yargı yetkisinin bulunduğu hallerde (TCK m.8,10,11,12,13), Türk yasalarına göre yargılama yapılır.
Kişi yönünden uygulanmasıCMK, yürürlükte bulundukları sürece suçun soruşturması ve kovuşturması ile ilgili olarak tüm kişilere (
şüpheli,/sanık, tanık, bilirkişi, mağdur
) uygulanır.
EY HUKUK BÜROSU
10
11.10.2018
Slide11Muhakeme şartı kavramı
EY HUKUK BÜROSU
11
11.10.2018
Slide12Muhakeme şartı
Bazı hallerde soruşturmanın/kovuşturmanın başlatılması veya yürütülmesi belli koşulların gerçekleşmesine veya engellerin bulunmamasına bağlıdır.
Olumlu Muhakeme Şartı:
Muhakemenin yapılması için bulunması gereken şartlardır.Olumsuz Muhakeme Şartı (Muhakeme Engeli): Muhakemenin yapılması için bulunmaması gereken şartlara denir.
EY HUKUK BÜROSU
12
11.10.2018
Slide13Bazı muhakeme şartları
Şikayetin gerçekleşmesi
(Olumlu)
Şikayet, suçtan zarar görenin failin cezalandırılmasını isteme doğrultusundaki irade beyanıdır.
Şikayetin konusu, fiil ve vakıadır.Şikayet dilekçesinde tek bir fail gösterilmiş olsa dahi şikayet suça katılan tüm failleri kapsar. (
şikayetin bölünmezliği /şikayetin sirayeti
)
Şikayetten feragat edilmemesi/vazgeçilmemesi
(olumsuz)
Şikayetten Feragat:
Şikayet
hakkı doğduktan sonra bu hakkın süresi içinde kullanılmayacağının belirtilmesidir. Şikayetten feragat, yasada düzenlenmemiştir.Şikayetten vazgeçme: Şikayet hakkı kullanıldıktan sonra, şikayetin geri alınmasıdır.Şikayetten vazgeçme, suça katılanların tümüne etki eder.EY HUKUK BÜROSU13
11.10.2018
Slide14Kusur yeteneğinin bulunması(Olumlu)
Yaş küçüklüğü:
Fiili işlediği tarihte
12 yaşını tamamlamamış çocukların kusur yeteneği ve ceza ehliyeti yoktur. Bunlar hakkında kovuşturma yasağı bulunmaktadır.Akıl hastalığı:
Akıl hastalığı nedeniyle kusur yeteneği bulunmaya veya önemli derecede azalmış olan kişilerin de ceza ehliyeti yoktur.Dokunulmazlığın bulunmaması
(olumsuz)
Belli sıfatlara sahip bulunan kişiler açısından söz konusu olan dokunulmazlık bir muhakeme engeli oluşturmaktadır.
Örn
. Büyükelçi ve aile üyeleri, konsolos(yalnızca kendisi), milletvekili.
EY HUKUK BÜROSU
14
11.10.2018
Slide15Ceza muhakemesi adli teşkilatı
EY HUKUK BÜROSU
15
11.10.2018
Slide16CUMHURİYET SAVCISI
MÜDAFİ
KOLLUK
MAĞDURHAKİMİN REDDİ
NİSPİ MUHAKEMEMADDE YÖNÜNDEN YETKİ (GÖREV)
EY HUKUK BÜROSU
16
11.10.2018
Slide17BAŞSAVCILIK TEŞKİLATI
Cumhuriyet başsavcılıkları mahkemelerin kuruluşuna paralel olarak kurulurlar.
Görevleri:
Kamu davasının açılmasına yer olup olmadığına karar vermek üzere soruşturma yapmak veya kolluğa yaptırmak.Kanun hükümlerine göre, yargılama faaliyetlerini kamu adına izlemek, bunlara katılmak ve gerektiğinde kanun yollarına başvurmak,
Kesinleşen mahkeme kararlarının yerine getirilmesi ile ilgili işlemleri yapmak ve izlemek. Kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak. (örn. Yaş ve isim kayıtlarının düzeltilmesi davaları)Savcılar iş bölümü esasına göre görev yaparlar.
Başsavcılıklar, nezdinde görev yaptıkları mahkemelerin yargı çevresinde yetkilidirler.
İLK DERECE BAŞSAVCILIK TEŞKİLATI VE GÖREVİ
EY HUKUK BÜROSU
17
11.10.2018
Slide18Bölge adliye mahkemeleri nezdinde çalışmak üzere kurulmuş bir teşkilattır. Görevleri:
BAM cumhuriyet başsavcılığını temsil etmek BAM’a
gelen ceza davalarına ilişkin hüküm ve kararlara ait dosyaların incelenerek yazılı düşünce ile birlikte ilgili daireye gönderilmelerini ve duruşmalara katılmayı sağlamak,BAM ceza dairelerinin kararlarına karşı kanun yollarına başvurmak,
Dairelerin benzer olaylarda kesin olarak verdiği kararlar arasındaki uyuşmazlığın giderilmesi için Başkanlar Kurulu’na başvurmak,BAM cumhuriyet savcıları üzerinde gözetim ve denetim yetkisini kullanmak.
İKİNCİ DERECE BAŞSAVCILIK TEŞKİLATI VE GÖREVİ
EY HUKUK BÜROSU
18
11.10.2018
Slide19ÜÇÜNCÜ DERECE BAŞSAVCILIK TEŞKİLATI VE GÖREVİ
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının görevleri
,
Cumhuriyet Başsavcılığını temsil etmek,Anayasa Mahkemesi’nde c.savcılığı görevini yapmak,
Ceza Genel Kurulu’nda görülen davaların duruşmalarına katılmak,Siyasi partilerin kuruluşlarının hukuka uygunluğunu ve faaliyetlerini denetlemek,Siyasi partilerin kapatılması hakkında dava açmak,
YCB’nin
verimli ve düzenli bir şekilde çalışması için gerekli tedbirleri almak.
EY HUKUK BÜROSU
19
11.10.2018
Slide20SAVCILIK MAKAMININ VE FAALİYETİNİN HUKUKİ STATÜSÜ
Savcı,
iddia faaliyetlerini yürütür.Hakimler gibi güvenceye
sahiptirler.Eylemlerinden/işlemlerinden dolayı kişisel kusur, haksız fiil veya diğer sorumluluk sebeplerine dayanılarak da olsa
tazminat davası da açılamaz.Suça ilişkin her unsurun araştırmasını yapar ve suçun unsurlarının gerçekleştiğini gösteren yeterli delile ulaştığında iddianame düzenler.
SAVCININ YARDIMCISI KOLLUK
Devlet adına genel kolluk görevi belediye sınırları içinde
polis
, belediye sınırları dışında
jandarma
tarafından yerine getirilir.
Adli, idari ve siyasi olarak üçe ayrılır.Temel olarak önleyici(idari) ve adli olmak üzere iki tür görevi vardır.Önleyici Faaliyetler: Suçun önünü almak, can ve mala yönelik tehlikeleri bertaraf etmek.Adli Faaliyetler: Suç işlendikten sonra fiil ve failin aydınlatılmasını sağlamak. EY HUKUK BÜROSU2011.10.2018
Slide21Ceza mahkemelerinin örgütlenmesi
Ceza mahkemeleri genel veya özel yetkili mahkeme olarak kurulabilir.
Genel yetkili mahkemeler
Ceza Mahkemeleri
Bölge Adliye Mahkemeleri
Yargıtay
Ceza Mahkemeleri
Asliye Ceza Mahkemeleri
(TEK HAKİMLİ)
Ağır Ceza Mahkemeleri
(TOPLU MAHKEME)
EY HUKUK BÜROSU
21
11.10.2018
Slide22CEZA MAHKEMELERİNİN GÖREV ALANI (MADDE YÖNÜNDEN YETKİ)
EY HUKUK BÜROSU
22
11.10.2018
Slide23Madde itibariyle yetki:
Hangi TÜR mahkemenin hangi suçları yargılayacağı sorunuyla ilgilidir.
Sulh Ceza Hakiminin Görevi:
1. İki yıla kadar (iki yıl dahil) hapis cezaları ve adli para cezaları 2. Bağımsız hükmedilecek adli para cezaları 3. Güvenlik tedbirleri
Asliye Ceza Mahkemesinin Görevi: Sulh ceza hakimliği ve ağır ceza mahkemesinin görevi dışında kalan dava ve işler
Ağır Ceza Mahkemesinin Görevi:
1. Yağma, irtikap, resmi belgede sahtecilik, nitelikli dolandırıcılık,
hileli iflas suçları
2. On yıldan fazla hapis cezasını gerektiren suçlar
3. Müebbet hapis cezasını gerektiren suçlar
4. Ağırlaştırılmış hapis cezasını gerektiren suçlar
EY HUKUK BÜROSU2311.10.2018
Slide24Görev yönünden yetkinin istisnaları
BİRİNCİ İSTİSNA:
Yüksek görevli bir mahkemede açılmış ve görülmekte olan bir davanın, asıl görevli olan alt dereceli mahkemeye gönderilememesiİKİNCİ İSTİSNA:
Bağlantı hususudur. Bağlantı nedeniyle bir dava, üst dereceli mahkemede görülen başka bir dava ile birleştirilebilir. (Md. 10)
EY HUKUK BÜROSU24
11.10.2018
Slide25CEZA MAHKEMELERİNİN YETKİ ALANI
(YER YÖNÜNDEN YETKİ)
EY HUKUK BÜROSU
25
11.10.2018
Slide26Madde itibariyle yetki:
Hangi YER mahkemesinin, NEREDE işlenen suçlara bakacağı sorunu ile ilgilidir.
TÜRKİYE’DE İŞLENEN SUÇLARDA YER YÖNÜNDEN YETKİ KURALLARI:
››› Ana kural: Suç, kural olarak suçun işlendiği yer mahkemesinde yargılanır. ››› Yedek kurallar(özel yetki kuralları):
Suçun işlendiği yer belli değilse, şüpheli veya sanığın yakalandığı yer, yakalanmamışsa yerleşim yeri mahkemesi yetkilidir. ››› İstisnai kurallar:Basılı eserlerle işlenen suçlarda: Suç, ülkede yayımlanan basılı bir eserle işlenmişse yargılama yetkisi, eserin yayım merkezi olan yer mahkemesine aittir.Görsel veya işitsel yayınlarda, basılı eserlerle işlenen suçlara ilişkin hükümler uygulanır.
Hakaret suçlarında: Soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı olan hakaret suçunda eser, mağdurun yerleşim yerinde veya oturduğu yerde dağıtılmışsa o yer mahkemesi de yetkilidir.
EY HUKUK BÜROSU
26
11.10.2018
Slide27YABANCI ÜLKEDE İŞLENEN SUÇLARDA YER YÖNÜNDEN YETKİ KURALLARI:
››› Suçun ülke dışında işlendiği hallerde, ana kuralın uygulama alanı bulması mümkün olmaz. ››› Yurt dışında işlenen suçta; şüpheli veya sanığın yakalandığı yer, Türkiye’de yakalanamamışsa yerleşim yeri mahkemesi yetkilidir.
››› Şüpheli veya sanığın Türkiye’de yerleşim yeri yoksa Türkiye’de en son adresinin bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir.››› Yabancı ülkelerde bulunup da diplomatik bağışıklıktan yararlanan Türk kamu görevlilerinin işledikleri suçlardan dolayı Ankara mahkemeleri yetkilidir.
GÖREV YÖNÜNDEN YETKİNİN İSTİSNALARI
Birinci İstisna: Davalar arasında bağlantı bulunmasıdır. Davalar arasında Yasa’da belirtilen şekilde bağlantı varsa, bu davalar yetkili mahkemelerden birinde birleştirilebilir(Md.16).
İkinci İstisna:
Davanın nakli.
Üçüncü İstisna:
İstinab
NİYABET:
Bir muhakeme işleminin yapılmasının toplu mahkemelerde, kurul adına üyelerden birine devredilmesine denir.
EY HUKUK BÜROSU27
11.10.2018
Slide28Bölge adliye mahkemeleri:
Kuruluşu; Hakimler ve Savcılar Kurulu’nun olumlu görüşü alınarak Adalet Bakanlığı’nca kurulur.
Yargı çevresinin Belirlenmesi, Değiştirilmesi veya Kaldırılması; Adalet Bakanlığı’nın önerisi üzerine Hakimler ve Savcılar Kurulu karar verir.
EY HUKUK BÜROSU
2811.10.2018
Slide29YARGI MAKAMINI TEMSİL EDEN KİŞİ OLARAK
HAKİM HAKİMİN REDDİ VEYA ÇEKİNMESİNİ GEREKTİREN NEDENLERHakimin davaya bakamayacağı haller
Yasaklı olduğu hallerTarafsızlığını şüpheye düşüren nedenlerdir.Hakimin reddi, tüm bu sebepler ileri sürülerek istenebilir.
Tarafsızlığını şüpheye düşüren nedenlerden dolayı bir hakimin reddi, ilk derece mahkemelerinde sanığın sorgusu başlayıncaya; duruşmalı işlerde BAM’da inceleme raporu, Yargıtay’da görevlendirilen üye veya tetkik hakimi tarafından yazılmış rapor üyelere açıklanıncaya kadar istenebilir.
Diğer hâllerde, inceleme başlayıncaya kadar hâkimin reddi istenebilir. Sonradan ortaya çıkan veya öğrenilen sebeplerle duruşma veya inceleme bitinceye kadar da hâkimin reddi istenebilir. Ancak bu istemin, ret sebebinin öğrenilmesinden itibaren 7 gün içinde yapılması şarttır. SAVUNMA MAKAMI
- Savunma makamı, şüpheli veya sanık ile müdafiden oluşur.
- Yetkili mercilerce suç şüphesinin öğrenilmesinden iddianamenin kabulüne kadar geçen evrede suç şüphesi altında olan kişiye
şüpheli,
iddianamenin kabulünden başlayıp hükmün kesinleşmesine kadar geçen evrede ise
sanık
denir.
- Şüpheli ya da sanığın ceza muhakemesinde savunmasını yapan avukata müdafi denir.EY HUKUK BÜROSU2911.10.2018
Slide30İspat vasıtaları: deliller
EY HUKUK BÜROSU
30
11.10.2018
Slide31DelillerBelge deliliSorgu
İfade almaBeyan deliliSanık Beyanı: Şüphelinin beyanı, İFADE ve SORGU olarak karşımıza çıkar.
İfade; şüphelinin KOLLUK veya CUMHURİYET SAVCISI tarafından, Sorgu;
şüpheli veya sanığın HAKİM veya MAHKEME tarafından dinlenilmesidir. ›› İfadesi alınacak veya sorgusu yapılacak kişi önce davetiye ile çağrılır; çağrılma nedeni açıkça belirtilir; gelmezse zorla getirileceği yazılır.
EY HUKUK BÜROSU31
11.10.2018
Slide32İfade ve Sorgu Yöntemi
İfade alınması veya sorguya çekilmesinde sırasıyla şu kurallara uyulur:Şüpheli veya sanığın kimliği saptanır, kendisine yüklenen suç anlatılır.
Yakınlarından istediğine durum derhal bildirilir.Müdafi seçme hakkının bulunduğu ve onun hukuki yardımından yararlanabileceği, müdafinin ifade veya sorguda hazır bulunabileceği kendisine bildirilir.
Susma hakkının yasal hakkı olduğu hatırlatılır.Şüpheli veya sanığa şüpheden kurtulması için somut delillerin toplanmasını isteyebileceği hatırlatılır.
Şüpheli veya sanıktan kişisel ve ekonomik durumu hakkında bilgi alınır.İfade veya sorgu bir tutanakla tespit edilir.
EY HUKUK BÜROSU
32
11.10.2018
Slide33YASAK İFADE ALMA VE SORGU YÖNTEMLERİ
Şüphelinin veya sanığın beyanı özgür iradesine dayanmalıdır.Özgür iradeyi engelleyici yasak yöntemlerle elde edilen ifadeler rıza ile verilmiş olsa dahi delil olarak değerlendirilemez.
Özgür iradeyi engelleyici yasak yöntemler Yasa’da;Bedensel veya ruhsal müdahaleler
Kötü davranmaİşkenceİlaç VermeYormaAldatmaCebir veya tehditte bulunma
İradeyi bozan diğer müdahalelerSanığın aç bırakılmasıYasaya aykırı bir yarar vaadi
EY HUKUK BÜROSU
33
11.10.2018
Slide34TANIK beyanı
Tanık, kendisine karşı yürütülmeyen bir ceza davasında, olay hakkında beş duyusu ile edindiği bilgiyi, adli makamlar huzurunda ifadesi ile açığa vuran kimsedir.
Hakim olayın tanığı olmuş ise o davaya bakamaz.Cumhuriyet savcısı, bir olayın tanığı olabileceği gibi mağduru da olabilir ya da ikrarın tanığı olabilir.Müdafiin, tanıklıktan çekinme hakkı(sanığın rızası dahi olsa tanıklıktan çekinebilir), sır saklama yükümlülüğü vardır.
Suç ortaklarının birbirleri hakkında tanıklık yapmaları mümkündür.Mağdur veya şikayetçi de tanık olarak dinlenebilir.Cumhurbaşkanı tanıklık yapmak zorunda değildir(yazılı olarak gönderebilir veya konutunda beyanını verebilir.).
Tanığın ÖdevleriHazır BulunmaBildiklerini Doğru Olarak SöylemeYemin Etme
EY HUKUK BÜROSU
34
11.10.2018
Slide35Tanığın Hakları
Tanıklıktan Çekinme Hakkı: Tanıklıktan çekinme nedenleri üç grupta toplanmıştır.
Şüpheli ve sanıkla belirli bir yakınlığa sahip olma,Belirli mesleki faaliyetlerin söz konusu olması(Avukatlar, sağlık çalışanları, mali konularda müşavirler, noterler)[Avukatlar dışında diğerleri, sanığın rızası halinde tanıklıktan çekinemez.]
Devlet sırrı oluşturan konuların bulunması
Tanığın dinlenme usulü ve tanığa sorulacak sorular Tanıkların birbirleriyle ve sanıkla yüzleştirilmesi hakkı Soruşturma evresinde tutulan tanık dinleme tutanakları ile erken dinleme tutanaklarının kovuşturma evresinde duruşmada okunması hakkı Beyan delillerinin ses ve görüntü bilişim sistemi(SEGBİS) üzerinden dinlenmesi hakkı
EY HUKUK BÜROSU
35
11.10.2018
Slide36BELGE DELİLLERİ
BELİRTİ DELİLLERİ
Okunabilen ve olayı temsil eden her şey belge delili olarak adlandırılır.
Kovuşturma evresinde duruşmada ise dosyaya giren bütün belge delillerinin okunması ve hazır bulunanlarca tartışılması zorunludur.
BELİRTİ:
Olaydan geriye kalan her türlü iz ve eserdir.
DOĞAL BELİRTİ:
Sanığın iradesi dışında olaydan geriye kalan iz ve ederlerdir.
SUNİ BELİRTİ:
fail veya bir insan tarafından belirli olayları temsil etmek üzere hazırlanmış olan nesnelerdir.
Belirti delillerine, soruşturma evresinde olay yeri incelemesi sonucunda veya arama ya da
elkoyma koruma tedbiri sonucunda ulaşılır.OLAY YERİ İNCELEMESİ: Suç işlenen yerlerde, bilimsel ve teknik araştırma metotlarıyla suçun işlenme şekli, sebepleri ve faili hakkında bilgi verecek olan delillerin aranması, bulunması için yapılan işlemlerdir. EY HUKUK BÜROSU3611.10.2018
Slide37Bilirkişi incelemesi
Çözümü özel ve teknik bilgiyi gerektiren bir konuda, kural olarak kovuşturma evresinde mahkeme veya hakimin, soruşturma evresinde savcının kararıyla görüşüne başvurulan kişi
Bilirkişi gerçek kişi
veya tüzel kişi olabilir.Bilirkişi Raporu: Bilirkişinin yaptığı tespitlere göre bazen
delil, bazen de delilleri değerlendirme aracı olma özelliği gösterir.EY HUKUK BÜROSU
37
11.10.2018
Slide38Bilirkişinin ödevleri
Bilirkişilik Yapma ve Hazır Bulunma :
Aşağıda belirtilen kişi veya kurumlar, bilirkişilik görevini kabul etmekle yükümlüdürler:Yasaların belli konularda bilirkişilik yapmakla görevlendirdiği
resmi bilirkişilerİl adli yargı adalet komisyonları tarafından her yıl düzenlenen listeye giren gerçek ve tüzel kişiler
İncelemenin yapılması için bilinmesi gereken fen ve sanatları meslek edinenler,İncelenmenin yapılması için gerekli mesleği yapmaya resmen yetkili olanlar.Yemin Etmeİnceleme Yapma ve Sonuçlarını Bildirme
EY HUKUK BÜROSU
38
11.10.2018
Slide39keşif
Beş duyu organıyla belirti delilinin incelenmesidir.
Keşif faaliyeti kural olarak yargı faaliyetidir.Soruşturma evresinde ancak
gecikmesinde sakınca bulunan hallerde savcı keşif faaliyeti yapabilir.Keşif faaliyeti soruşturma evresinde veya kovuşturma evresinde duruşma dışında yapılmış ise bu faaliyetin sonuçlarını içeren tutanak belge delili olarak duruşmada okunur.
EY HUKUK BÜROSU
39
11.10.2018
Slide40Koruma tedbirleri
EY HUKUK BÜROSU
40
11.10.2018
Slide41Koruma tedbirleri-1
EY HUKUK BÜROSU
41
11.10.2018
Slide42Koruma tedbiri kavramı
Tanım : Bir ya da daha çok temel hakka müdahale teşkil eden tedbirlere
koruma tedbirleri denir.Koruma tedbirleri geçicidir ve muhakeme hukuku açısından araç
olma özelliği gösterirler.Koruma Tedbirleri İçin Ön Şartlar:Kanunla düzenlenmiş olması
Suçun işlendiğine dair belirli derecede suç şüphesinin bulunmasıGecikmede sakınca bulunmasıTedbire başvurmanın haklı görünmesi
Koruma tedbiri ile işin önemi veya muhtemel ceza arasında
orantı
bulunması
EY HUKUK BÜROSU
42
11.10.2018
Slide43Koruma tedbirleri-1
YAKALAMA
GÖZALTINA ALMATUTUKLAMA
ADLİ KONTROL
Koruma tedbirleri-2
ARAMA
EL KOYMA
TEKNİK TAKİP
GİZLİ TANIK
GİZLİ SORUŞTURMACI
İLETİŞİMİN DENETLENMESİ
EY HUKUK BÜROSU
43
11.10.2018
Slide44yakalama
İdari veya adli nitelikte olabilir.
İdari Yakalama: Polisin kişilerin huzurunu, güvenliğini, canını ve malını korumak amacıyla yaptığı aramadır.
Adli Yakalama: Suç işlediği yönünde hakkında kuvvetli iz, emare ve delil bulunan kişinin gözaltına alınma işleminden önce özgürlüğünün geçici olarak ve fiilen kısıtlanarak denetim altına alınmasıdır.
EY HUKUK BÜROSU44
11.10.2018
Slide45Resmi Sıfatı Olmayan Kişilerin Yakalama Yetkisi
Kişiyi suçüstünde yakalama
Suçüstü fiilinden dolayı izlenen bir kişinin kaçma olasılığının bulunması ve hemen kimliğini belirleme olanağının bulunmaması
Kolluk Görevlilerinin Yakalama Yetkisi
Tutuklama kararı veya yakalama emri verilmesi gereken bir hal bulunmasıGecikmesinde sakınca bulunan bir hal olmasıSavcıya veya amire
derhal başvurma olanağının bulunmaması
EY HUKUK BÜROSU
45
11.10.2018
Slide46GÖZALTINA ALMA
Gözaltı, yakalamadan sonra
savcının yazılı emriyle geçilen
hukuki durumdur.Gözaltına alma, soruşturma yönünden zorunlu olmasına ve kişinin suçu işlediğini düşündürebilecek emarelerin varlığına bağlıdır.
Gözaltı süresi:Bireysel Suçlarda; Yakalama yerine en yakın hakim veya mahkemeye gönderilme için zorunlu süre hariç yakalama anından itibaren yirmi dört saati geçemez.
Toplu Suçlarda;
Delillerin toplanmasındaki güçlük veya şüpheli sayısının çokluğu nedeniyle, her defasında bir günü geçmemek üzere üç gün süreyle uzatılabilir. Toplamda bu süre
en fazla dört gün
olabilir.
Uzatma için savcının
yazılı emir
vermesi gerekir.Yasal gözaltı süresi içinde hakim önüne çıkarılmayan kişiler, uğradıkları her türlü maddi ve manevi zararı Devlet’ten isteyebilirler.EY HUKUK BÜROSU4611.10.2018
Slide47Çocukların yakalanması ve gözaltına alınması
Gözaltına alınan çocuk kolluğun
çocuk biriminde tutulur.Ana-baba veya vasiye bildirimde bulunulur.Kendi talebi olmasa dahi
müdafi görevlendirilir. Müdafii ana-baba veya vasi de seçebilir.Şüpheli çocuğun ifadesi, müdafi hazır bulundurularak alınır.Çocuğun yararına aykırı değilse ve yasal engel yoksa ana-baba veya vasi de ifade alınırken hazır bulunabilir.
Çocuk, yetişkinlerden ayrı yerde tutulur.Büyüklerle birlikte suç işlenmesi halinde, çocukla ilgili evrak ayrılarak soruşturma ayrı yürütülür.Çocukların kimlikleri ve
eylemleri
mutlaka
gizli
tutulur.
İşlenen suç şikayete tabi olsa bile,
suçun mağduru çocuk
ve suçüstü hali söz konusu ise, şüphelinin yakalanması ve soruşturma yapılması için şikayet aranmaz.Çocuklarla ilgili işlemler mümkün olduğunca sivil kıyafetli görevliler tarafından yerine getirilir.Çocuklara zincir, kelepçe ve benzeri aletler takılamaz.EY HUKUK BÜROSU4711.10.2018
Slide48tutuklama
Tutuklama, suçlu olduğu konusunda henüz kesin hüküm bulunmayan,
kuvvetli suç şüphesi bulunan durumlarda kişinin özgürlüğünün hakim kararıyla geçici olarak kaldırılmasıdır. İşin önemi, verilmesi beklenen ceza veya güvenlik tedbiri ile ölçülü olmaması halinde, tutuklama kararı verilemez (manevi koşul)
Amacı, ceza muhakemesinde şüpheli veya sanığın hazır bulundurulmasını temin ederek muhakemenin gerçekleştirilmesini sağlamak veya muhtemel bir mahkumiyetin ileride yerine getirilmesini sağlamaktır.İhtiyari bir koruma tedbiridir.Maddi Koşulları;
Kuvvetli suç şüphesi uyandıran olguların bulunmasıYasada gösterilen tutuklama nedenlerinden birinin gerçekleşmesiTutuklama kararı verilebilmesi için, tutuklamanın talep edildiği andaki delillere göre, kişinin fail veya suç ortağı olarak bir suçu işlediği konusunda kuvvetli şüphe duyulmalıdır.
EY HUKUK BÜROSU
48
11.10.2018
Slide49Yasal karineler
Bazı suçlardan dolayı tutuklama kararı verilebilmesi için tutuklama sebeplerinin varlığı aranmaz. Bunlar;
TCK’da yer alan,Soykırım ve insanlığa karşı suçlar
Kasten öldürmeİşkenceCinsel saldırı
Çocukların cinsel istismarıUyuşturucu ve uyarıcı madde imal ve ticareti Suç işlemek amacıyla örgüt kurmaDevletin güvenliğine karşı suçlarAnayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar
Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Yasa’da tanımlanan silah kaçakçılığı suçları,
Bankalar Yasası’nda tanımlanan zimmet suçu
EY HUKUK BÜROSU
49
11.10.2018
Slide50Kaçakçılıkla Mücadele Yasası’nda tanımlanan ve hapis cezasını gerektiren suçlar
Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yasası m.68 ve m.74’te tanımlanan suçlar
Orman Yasası’nda tanımlanan kasten orman yakma suçları(Md. 110/3 ve 110/4)6/10/1983 tarihli ve 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanununun 33 üncü maddesinde sayılan suçlar
12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 7 nci maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen suçlarSadece adlî para cezasını gerektiren suçlarda veya vücut dokunulmazlığına karşı kasten işlenenler hariç olmak üzere hapis cezasının üst sınırı iki yıldan fazla olmayan suçlarda tutuklama kararı verilemez.
TUTUKLAMANIN BİÇİMSEL KOŞULLARITutuklama yasağının bulunmaması
Muhakeme şartının gerçekleşmesi
Sanığa güvence belgesi verilmemiş olması
Tutuklamanın orantılı olması
Hakim veya Mahkeme kararı bulunması
EY HUKUK BÜROSU
50
11.10.2018
Slide51TUTUKLULUK SÜRESİ
Ağır ceza mahkemesinin görevine girmeyen işlerde tutukluluk süresi en fazla 1(bir) yıldır. Ancak bu süre, zorunlu hallerde gerekçesi gösterilerek 6(altı) ay daha uzatılabilir.
Ağır ceza mahkemesinin görevine giren işlerde ise tutukluluk süresi en fazla 2(iki) yıldır. Ancak bu süre, zorunlu hallerde gerekçesi gösterilerek uzatılabilir; uzatma süresi toplam 3(üç) yılı geçemez. Bazı suçlarda ise uzatma süresi 5(beş) yılı geçemez.Uzatma kararları, Cumhuriyet savcısının, şüpheli veya sanık ile
müdafiin görüşleri alındıktan sonra verilir.
EY HUKUK BÜROSU51
11.10.2018
Slide52ADLİ KONTROL
Adli Kontrol: Tutuklama işlevini görecek alternatif tedbirlere denir.
Şüpheli/sanığın yasada gösterilen bir veya daha fazla yükümlülüğe tabi tutulmasıdır.Adli kontrol, tutuklama güvenlik tedbiri yerine uygulanan bir tedbirdir.Tedbiri uygulamak için gerekli tek şart tutuklama koşullarının gerçekleşmiş olmasıdır.ADLİ KONTROL YÜKÜMLÜLÜKLERİ
Yurt dışına çıkamamaHakim tarafından belirlenen yerlere, belirtilen süre içerisinde düzenli olarak başvurma,
Hakimin belirttiği merci/kişilerin çağrılarına ve gerektiğinde mesleki uğraşlarına ilişkin veya eğitime devam konularındaki kontrol tedbirlerine uymaHer türlü taşıtları veya bunlardan bazılarını kullanamama ve gerektiğinde kaleme, makbuz karşılığında sürücü belgesini teslim etme,
EY HUKUK BÜROSU
52
11.10.2018
Slide53Özellikle uyuşturucu, uyarıcı veya uçucu maddeler ile alkol bağımlılığından arınmak amacıyla, hastaneye yatmak dahil, tedavi veya muayene tedbirlerine tabi olma ve bunları kabul etme,
Silah bulunduramama veya taşıyamama, gerektiğinde sahip olunan silahları makbuz karşılığında adli emanete teslim etme,
Aile yükümlülüklerini yerine getireceğine ve adli kararlar gereğince ödemeye mahkum edildiği nafakayı düzenli olarak ödeyeceğine dair güvence verme,
Konutunu terk etmeme,Belirli bir yerleşim bölgesini terk etmeme,Belirlenen yer veya bölgelere gitmeme.
Soruşturma evresinde; adli kontrol tedbirine,, savcısının istemi üzerine sulh ceza hakimi karar verir.Kovuşturma evresinde
adli kontrol tedbirine, gerekli görüldüğünde
mahkeme
karar verir.
EY HUKUK BÜROSU
53
11.10.2018
Slide54Koruma tedbirleri-2
EY HUKUK BÜROSU
54
11.10.2018
Slide55ARAMA
Tanım:
Şüpheli kişi veya delillerin ya da müsadere edilecek eşyanın ele geçirilmesi amacıyla ev veya diğer yerlerde araştırma yapılmasıdır. Arama, anayasal güvence altında bulunan konut dokunulmazlığına, özel yaşamın gizliliğine, kişi özgürlüğüne ve vücut bütünlüğüne
müdahale oluşturan bir koruma tedbiridir.Anayasaya göre arama ve el koyma şartları;Milli güvenlik
Kamu düzeniSuç işlenmesinin önlenmesiGenel sağlık ve genel ahlakın korunmasıBaşkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması
EY HUKUK BÜROSU
55
11.10.2018
Slide56Aramanın koşulları
Şüpheliyi/sanığı aramanın iki koşulu vardır:
Üstü, eşyası, konutu, işyeri veya diğer yerleri aranacak olan kişinin aramaya sebep olan suçu işlediğine dair
somut olaya dayanan şüphe bulunması,Şüpheli veya sanığın ya da delilin aranacak yerlerde olduğu konusunda makul şüphe bulunması
Suç işleme şüphesi altında olmayan kişilerin de üstü, eşyası, konutu, işyeri veya kendisine ait diğer yerleri, şüphelinin veya sanığın yakalanabilmesi veya suç delillerinin elde edilebilmesi amacıyla aranabilir.EY HUKUK BÜROSU
56
11.10.2018
Slide57Arama kararı ve emri vermeye yetkili merciler
Konutta, İşyerinde ve Kamuya Açık Olmayan Kapalı Alanlarda:
Hakim kararı GSBH
* Savcının yazılı emri
*: gecikmesinde sakınca bulunan hallerdeKamuya Açık Alanlarda: Hakim kararı GSBH savcının yazılı emri CSUH*
kolluk
amirinin yazılı emri
*:
cumhuriyet savcısına ulaşılamayan hallerde
EY HUKUK BÜROSU
57
11.10.2018
Slide58ARAMA KARARI/EMRİ OLMADAN DOĞRUDAN KOLLUKÇA YAPILMASI
Hakkında
yakalama emri
, zorla getirme kararı veya
gıyabi tutuklama kararı verilen kişi yakalandığında üstünde arama yapılması,Kolluk memurlarınca doğrudan yapılan yakalama halinde yakalanan kişinin, kendisine, başkalarına veya yakalama işlemini yapan kolluk görevlilerine zarar vermesini önlemek amacıyla kaba üst araması
yapılması,
Suçüstü halinde yakalama yapılabilmesi için konuta, işyerine ve kapalı alanlara girilmesi,
Gözaltına alınan kişinin, nezarethaneye konulmadan önce üstünün aranması,
Herhangi bir nedenle hukuka uygun şekilde yakalandıktan sonra kolluk güçlerinin elinden kaçmakta olan kişilerin veya işlenmekte olan veya henüz işlenmiş olan veya pek az önce işlendiğini gösteren belirtilen olduğu suçun failinin bina ve eklentilerinde arama yapılması.
EY HUKUK BÜROSU
58
11.10.2018
Slide59Arama kararı ve emrinin unsurları
Aramanın nedenini oluşturan
fiilAranılacak
kişi, aramanın yapılacağı konut veya diğer yerin adresi ya da eşya
Karar veya emrin geçerli olacağı zaman dilimi açıkça gösterilir.
Aramanın sonucu
Koruma altına alınan veya
elkonulan
eşyanın tam bir defteri tutulur ve bu eşya resmi mühürle
mühürlenir
veya bir
işaret
konulur.
Arama işlemi uygulanan kişinin belge ve kağıtlarına ulaşılmışsa, kolluk bu belge ve kağıtları
inceleme yetkisine sahip değildir.
Hakkında arama işlemi uygulanan kimsenin belge veya kağıtlarını inceleme yetkisi,
savcı
ve
hakime
aittir.
EY HUKUK BÜROSU
59
11.10.2018
Slide60Aramanın sonunda yapılacak bildirimler ve aramanın belgelenmesi
Aramanın sonunda hakkında arama işlemi uygulanan kimseye
istemi üzerine bir belge verilir. Belgede;
Aramanın şüpheli/sanığın yakalanması için mi yoksa delillerin ele geçirilmesi amacıyla mı yapıldığı ve aranan objenin aranan yerde bulunduğuna dair makul şüphe üzerine yapıldığı,Şüpheli/sanığın evinde, işyerinde, üstünde ve ona ait diğer yerlerde arama işlemi yapılmışsa, soruşturma/kovuşturma konusu fiilin niteliği,
El konulan/koruma altına alınan eşyanın listesi, şüpheliyi haklı kılan bir şey elde edilmemişse bunun belirtilmesi.
EY HUKUK BÜROSU
60
11.10.2018
Slide61ÖNLEME ARAMASI:
Polis
, milli güvenlik ve kamu düzeninin, genel sağlık ve genel ahlakın veya başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması, suç işlenmesinin önlenmesi, taşınması veya bulundurulması yasak olan her türlü silah, patlayıcı madde veya eşyanın tespiti amacıyla
usulüne göre verilmiş
hakim kararı
veya bu sebeplere bağlı olarak
gecikmesinde sakınca bulunan
hallerde
mahallin en büyük mülki amirinin
vereceği
yazılı emirle
, kontrol noktası kurulabilir ve arama yapılabilir.
EY HUKUK BÜROSU
61
11.10.2018
Slide62Elkoyma
Tanım:
Ceza muhakemesinde delil olabilecek ya da ileride müsadere edilebilecek eşya üzerinde zilyedin tasarruf yetkisinin kaldırılmasıdır.Elkoyma tedbirinin konusu;
İspat aracı olarak yararlı görülen malvarlığı değerleri, delillerEşya veya kazanç müsaderesinin konusunu oluşturan
İyiniyetli üçüncü kişilere ait olmamak koşuluyla, kasıtlı bir suçun işlenmesinde kullanılan eşya veya suçun işlenmesine tahsis edilen ya da suçtan meydana gelen veya suçun işlenmesinde kullanılmak üzere hazırlanan eşya, müsadereye konu olan eşyadır.
EY HUKUK BÜROSU
62
11.10.2018
Slide63Taşınmaz hak ve alacaklara el konulması
S
oruşturma veya kovuşturma aşamasında başvurulabilir.Şartları;
Sayılan suçlardan birinin işlendiğine dair kuvvetli şüphe sebeplerinin bulunmasıElkonulacak taşınmazların, hak ve alacakların
bu suçlardan elde edildiğine dair kuvvetli şüphe sebeplerinin bulunmasıBu tedbire konu olacak şüpheli/sanığa ait mal, hak ve alacaklar;TaşınmazlarKara, deniz veya hava ulaşım araçlarıBanka veya diğer mali kurumlardaki her türlü hesabı
Gerçek ve tüzel kişiler nezdindeki her türlü hak ve alacaklar
Kıymetli evrak
Ortağı bulunduğu şirketteki ortaklık payları
Kiralık kasa mevcutları
Diğer malvarlığı değerleri.
EL KONULAMAYACAK EŞYA:
Mektuplar, belgeler ve basın araçlarıdır.EY HUKUK BÜROSU6311.10.2018
Slide64Elkoyma
karar/emrinin verilmesi
Soruşturma Evresi:
Savcının talebi + Sulh ceza hakiminin kararı / GSBH / CSUH savcının yazılı emri kolluk amirinin yazılı emri
Hâkim kararı olmaksızın yapılan elkoyma işlemi, 24 saat içinde görevli hâkimin onayına sunulur. Hâkim, kararını elkoymadan itibaren
48 saat içinde
açıklar; aksi hâlde
elkoyma
kendiliğinden kalkar.
Kovuşturma Evresi:
Mahkeme kararı
EY HUKUK BÜROSU6411.10.2018
Slide65POSTADA EL KOYMA
Suçun delillerini oluşturduğundan şüphe edilen ve gerçeğin ortaya çıkarılması için soruşturma ve kovuşturmada adliyenin eli altında olması zorunlu sayılıp, posta hizmeti veren her türlü resmî veya özel kuruluşta bulunan gönderilere,
hâkimin veya gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde Cumhuriyet savcısının kararı ile
elkonulabilir.
ZORLAMA AMAÇLI ELKOYMA VE GÜVENCE BELGESİKaçağın, Cumhuriyet savcısına başvurmasını veya duruşmaya gelmesini sağlamak amacıyla Türkiye'de bulunan mallarına, hak ve alacaklarına amaçla orantılı olarak Cumhuriyet savcısının istemi üzerine sulh ceza hâkimi veya mahkeme kararıyla elkonulabilir ve gerektiğinde idaresi için kayyım atanır.
Kaçak yakalandığında veya kendiliğinden gelerek teslim olduğunda
elkoymanın
kaldırılmasına karar verilir.
Mahkeme, kaçak hakkında duruşmaya gelmesi hâlinde tutuklanmayacağı hususunda bir güvence belgesi verebilir ve bu güvence koşullara bağlanabilir. Kaçak, hapis cezası ile mahkûm olur veya kaçmak hazırlığında bulunur veya güvence belgesinin bağlı olduğu koşullara uymazsa belgenin hükmü kalmaz.
EY HUKUK BÜROSU
65
11.10.2018
Slide66BİLGİSAYARLARDA, BİLGİSAYAR PROGRAMLARINDA VE KÜTÜKLERİNDE ARAMA KOPYALAMA VE EL KOYMA
Somut delillere dayanan kuvvetli şüphe sebeplerinin varlığı
ve başka surette delil elde etme imkânının bulunmaması halinde,
hâkim veya gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde Cumhuriyet savcısı tarafından şüphelinin kullandığı bilgisayar ve bilgisayar programları ile bilgisayar kütüklerinde arama yapılmasına, bilgisayar kayıtlarından kopya çıkarılmasına, bu kayıtların çözülerek metin hâline getirilmesine karar verilir.
Cumhuriyet savcısı tarafından verilen kararlar 24 saat içinde hâkim onayına sunulur. Hâkim kararını en geç 24 saat içinde verir. Sürenin dolması veya hâkim tarafından aksine karar verilmesi hâlinde çıkarılan kopyalar ve çözümü yapılan metinler derhâl imha edilir.Soruşturma evresinde sulh ceza hakimi tarafında verilen tedbir kararına karşı itiraz yolu açıktır.ŞİRKET YÖNETİMİ İÇİN KAYYIM TAYİNİ
Sadece belli suçlar için başvurulabilen bir koruma tedbiridir. Buna başvurabilmek için gereken şartlar;
Maddi gerçeğin ortaya çıkarılabilmesi için bu tedbire başvurmanın gerekli olması,
Aşağıda sayılan suçların bir şirketin faaliyeti çerçevesinde işlendiği veya işlenmekte olduğu hususunda kuvvetli şüphe sebeplerinin varlığı;
a) Türk Ceza Kanununda yer alan
EY HUKUK BÜROSU
66
11.10.2018
Slide671. Göçmen kaçakçılığı ve insan ticareti (madde 79, 80), 2. Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti (madde 188),
3. Parada sahtecilik (madde 197), 4. Fuhuş (madde 227),5. Kumar oynanması için yer ve imkân sağlama (madde 228), 6. Zimmet (madde 247),
7. Suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama (madde 282), 8. Silahlı örgüt (madde 314) veya bu örgütlere silah sağlama (madde 315), 9. Devlet Sırlarına Karşı Suçlar ve Casusluk (madde 328, 329, 330, 331, 333, 334, 335, 336, 337), Suçları,
b) Ateşli Silahlar ve Bıçaklar İle Diğer Aletler Hakkında Kanunda tanımlanan silah kaçakçılığı (madde 12) suçları, c) Bankalar Kanununun 22 nci maddesinin (3) ve (4) numaralı fıkralarında tanımlanan zimmet suçu, d) Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda tanımlanan ve hapis cezasını gerektiren suçlar, e) Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 68 ve 74 üncü maddelerinde tanımlanan suçlar
EY HUKUK BÜROSU
67
11.10.2018
Slide68Kayyım tayini kararının verilmesi
SORUŞTURMA EVRESİNDE
C. Savcısının talebi +
Sulh Ceza Hakiminin KararıKOVUŞTURMA EVRESİNDEYargılamayı yapan mahkeme
Tedbirin süresi
Tedbir için uygulama süresi öngörülmemiştir. Gerekli olduğu sürece ve her halükarda hükmün kesinleşmesine kadar uygulanabilir.
EY HUKUK BÜROSU
68
11.10.2018
Slide69TELEKOMİNİKASYON YOLUYLA YAPILAN İLETİŞİMİN DENETLENMESİ
Belli suçlar için başvurulabilen özel/gizli bir koruma tedbiridir.
Görünüm şekilleri; iletişimin tespiti, dinlenmesi,
kayda alınması ve sinyal bilgilerinin değerlendirilmesidir. İletişimin tespiti: suç işlendikten sonra, suçu aydınlatmak için başlatılan soruşturma kapsamında şüphelinin ne zaman kimlerle görüştüğünün belirlenmesidir.
Koşulları:Aşağıda sayılan suçların işlendiğini gösteren kuvvetli şüphe sebeplerinin varlığıTürk Ceza Kanununda yer alan; 1. Göçmen kaçakçılığı ve insan ticareti (madde 79, 80) ile organ veya doku ticareti (madde 91),
2. Kasten öldürme (madde 81, 82, 83),
3. İşkence (madde 94, 95),
EY HUKUK BÜROSU
69
11.10.2018
Slide704. Cinsel saldırı (birinci fıkra hariç, madde 102),
5. Çocukların cinsel istismarı (madde 103)6. Nitelikli hırsızlık (madde 142) ve yağma (madde 148,149) ile nitelikli dolandırıcılık (madde 158)7. Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti (madde 188),
8. Parada sahtecilik (madde 197),9. Suç işlemek amacıyla örgüt kurma (madde 220, fıkra üç),10. Fuhuş (madde 227),11. İhaleye fesat karıştırma (madde 235),
12. Tefecilik (madde 241), 13. Rüşvet (madde 252), 14. Suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama (madde 282), 15. Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak (madde 302) ,
16. Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar (madde 309, 311, 312, 313, 314, 315, 316), 17. Devlet Sırlarına Karşı Suçlar ve Casusluk (madde 328, 329, 330, 331, 333, 334, 335,336, 337) suçları.
EY HUKUK BÜROSU
70
11.10.2018
Slide71b) Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanunda tanımlanan silah kaçakçılığı (madde 12) suçları.
c) Bankalar Kanununun 22 nci maddesinin (3) ve (4) numaralı fıkralarında tanımlanan zimmet suçu,
d) Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda tanımlanan ve hapis cezasını gerektiren suçlar. e) Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 68 ve 74 üncü maddelerinde tanımlanan suçlar.
2. Başka suretle delil elde etme olanağının bulunamaması.
EY HUKUK BÜROSU71
11.10.2018
Slide72Denetim kararının verilmesi
SORUŞTURMA EVRESİNDE
C. Savcısının istemi + Sulh ceza hakiminin kararı
KOVUŞTURMA EVRESİNDEYargılamayı yapan mahkeme
NOT:Bu tedbire ve hakimlik kararlarına karşı itiraz kanun yolu açıktır.Tedbirin uygulanması sırasında şüpheli hakkında kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilirse veya savcılık tarafından verilen
tedbir kararını hakim onaylamazsa
, tedbirin uygulanmasına savcısı tarafından derhal son verilir.
Bu durumda yapılan tespit veya dinlemeye ilişkin kayıtlar savcının denetimi altında en geç on gün içinde yok edilerek, durum bir tutanakla tespit edilir.
EY HUKUK BÜROSU
72
11.10.2018
Slide73Gizli soruşturmacı görevlendirme
Gizli soruşturmacı görevlendirme belirli suçlar için başvurulabilen özel/gizli bir koruma tedbiridir.
Koşulları;Aşağıda sayılan suçların işlendiğini gösteren
kuvvetli şüphe sebeplerinin varlığıa) Türk Ceza Kanununda yer alan; 1. Örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenip işlenmediğine bakılmaksızın uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti (madde 188), 2. Suç işlemek amacıyla örgüt kurma (iki, yedi ve sekizinci fıkralar hariç, madde 220),
3. Silahlı örgüt (madde 314) veya bu örgütlere silah sağlama (madde 315). b) Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanunda tanımlanan silah kaçakçılığı (madde 12) suçları. c) Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 68 ve 74 üncü maddelerinde tanımlanan suçlar.2. Başka suretle delil elde etme olanağının
bulunamaması.
EY HUKUK BÜROSU
73
11.10.2018
Slide74TEDBİR kararının verilmesi
Hakim kararı / GSBH savcı kararı
NOT:Sadece kamu görevlileri
gizli soruşturmacı olarak görevlendirilebilir.EY HUKUK BÜROSU
74
11.10.2018
Slide75TEKNİK ARAÇLARLA İZLEME
Teknik araçlarla izleme belirli suçlar için başvurulabilen özel/gizli bir koruma tedbiridir.
Bu tedbir kişinin konutunda uygulanamaz.Koşulları;Aşağıda sayılan suçların işlendiğini gösteren
kuvvetli şüphe sebeplerinin varlığıa) Türk Ceza Kanununda yer alan; 1. Göçmen kaçakçılığı ve insan ticareti (madde 79, 80) ile organ veya doku ticareti (madde 91), 2. Kasten öldürme (madde 81, 82, 83), 3. Nitelikli hırsızlık (madde 142) ve yağma (madde 148, 149) ile nitelikli dolandırıcılık (madde 158),
4. Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti (madde 188), 5. Parada sahtecilik (madde 197), 6. Suç işlemek amacıyla örgüt kurma (madde 220, fıkra üç), 7.Fuhuş (madde 227) 8. İhaleye fesat karıştırma (madde 235),
EY HUKUK BÜROSU
75
11.10.2018
Slide769. Tefecilik (madde 241), 10. Rüşvet (madde 252), 11. Suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama (madde 282), (1) (2)
12. Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak (madde 302),13. Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar (madde 309, 311, 312, 313, 314, 315, 316), 14. Devlet Sırlarına Karşı Suçlar ve Casusluk (madde 328, 329, 330, 331, 333, 334, 335, 336, 337), Suçları.
b) Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanunda tanımlanan silah kaçakçılığı (madde 12) suçları. c) Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda tanımlanan ve hapis cezasını gerektiren suçlar. d) Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 68 ve 74 üncü maddelerinde tanımlanan suçlar.
EY HUKUK BÜROSU
7611.10.2018
Slide77TEDBİR kararının verilmesi
Hakim kararı / GSBH savcı kararı
Süresi
Teknik araçlarla izleme kararı en çok dört haftalık süre için verilebilir.EY HUKUK BÜROSU
77
11.10.2018
Slide78Tazminat nedenleri
EY HUKUK BÜROSU
78
11.10.2018
Slide79Yakalama ve gözaltı tedbirleri ile ilgili nedenler
Yasada gösterilen
koşullara aykırı olarak yakalanma,Yasal
gözaltı süresi içinde hakim önüne çıkarılamama,Yakalama nedenleri ve haklarındaki suçlamaların kendilerine, yazıyla veya hemen olanak bulunmaması halinde sözle açıklanmaması.
EY HUKUK BÜROSU
79
11.10.2018
Slide80Tutuklama tedbirleri ile ilgili nedenler
Yasada gösterilen
koşullar dışında tutuklanma veya tutukluluğun devamına
karar verilmesi,Yasal hakları hatırlatılmadan veya hatırlatılan haklardan yararlandırılma isteği yerine getirilmeden
tutuklanma,Yasaya uygun olarak tutuklanan kişinin makul sürede yargılama mercii önüne çıkarılmaması ve bu süre içinde hakkında hüküm verilmemesi,
Tutuklama nedenlerinin ve suçlamanın yazıyla veya bunun hemen olanaklı bulunmadığı hallerde sözle
açıklanmaması,
Tutuklamanın
yakınlara bildirilmemesi
.
EY HUKUK BÜROSU
8011.10.2018
Slide81Arama tedbirleri ile ilgili nedenler
İlgili kişinin hakkında arama kararının
ölçüsüz bir şekilde gerçekleştirilmiş olması tazminat nedenidir.
Eşyaya veya diğer malvarlığı değerlerine, koşulları oluşmadığı halde
elkonulması,Elkonulan eşyanın korunması için gerekli tedbirlerin alınmaması,Elkonulan eşyanın veya diğer malvarlığı değerlerinin amaç dışı kullanılması
veya
zamanında geri verilmemesi.
Yasaya uygun olarak
yakalandıktan
sonra
kovuşturmaya yer olmadığı
veya beraat kararı verilmesi Yasaya uygun olarak tutuklandıktan sonra kovuşturmaya yer olmadığı veya beraat kararı verilmesi.Elkoyma tedbirleri ile ilgili nedenler
Kovuşturmaya yer olmadığı ve beraat kararına bağlı tazminat nedenleriEY HUKUK BÜROSU
8111.10.2018
Slide82Soruşturma ve soruşturmadan sonuç çıkarılması
EY HUKUK BÜROSU
82
11.10.2018
Slide831.Soruşturma
2.uzlaşma3.ara muhakeme
EY HUKUK BÜROSU
83
11.10.2018
Slide84Soruşturma evresinin başlaması
Suç işlendiği izlenimini veren bir hal öğrenilir öğrenilmez, soruşturmanın başlatılması gerekir.
Savcı ihbar veya başka yolla bir suçun işlendiği izlenimini edinirse, kamu davası açıp açmama konusunda karar verebilmek amacıyla hemen konuyu araştırmak zorundadır.
Soruşturma evresi failin suç teşkil eden bir hareketi yapıp yapmadığı konusundaki şüphe ile başlamaktadır.Şüphe somut olaylara dayanmalıdır.Soruşturma evresinin görevi, kovuşturmayı hazırlamaktır.Soruşturma evresinde delillerin ele geçirilmesi, bunların kaybolmasının önlenmesi ve kovuşturmaya kadar el altında tutulması gerekir.
Soruşturma evresinin işlevi
EY HUKUK BÜROSU
84
11.10.2018
Slide85Suçun öğrenilme şekilleri
Re’sen
Öğrenme
İhbar Yoluyla Öğrenmeİhbar, re’sen
kovuşturulan bir suçtan haberdar olan kimsenin adli makamlara durumu bildirmesidir.Suça ilişkin ihbar, c. başsavcılığına veya kolluk makamlarına,
vali
veya
kaymakamlığa
yapılabilir.
3.
Şikayet Yoluyla Öğrenme
Şikayete bağlı olan suçlarda ceza soruşturması /kovuşturması suçtan zarar görenin şikayetine bağlıdır.Şikayet, hem bir muhakeme şartı hem de suçun öğrenilme şeklidir.Şikayetler, c. başsavcılığına, kolluk makamlarına, vali veya kaymakamlığa yapılabilir.Şikayet hakkı altı ay içinde kullanılmalıdır.Süre, fiilin ve failin bilindiği veya öğrenildiği anda işlemeye başlar.4. Tutanakla Öğrenme5. Diğer Yollarla ÖğrenmeTalep : Adalet Bakanı’nın belirli suçların takip edilmesini savcıdan istemesidir.
Yabancı devletin şikayetiMütalaa
EY HUKUK BÜROSU85
11.10.2018
Slide86Soruşturma evresinin niteliği
EY HUKUK BÜROSU
86
11.10.2018
Slide871. Soruşturmanın Gizliliği
Savunma haklarına zarar vermemek koşuluyla soruşturma evresindeki usul işlemleri gizlidir.
Gizlilik ilkesinin nedenleri; şüphelinin lekelenmesinin engellenmesi ve delillerin karartılmasının engellenmesidir.
2. Soruşturmanın Yazılılığı
Yazılılık sözlü veya hareketli tüm işlemlerin tutanağa geçirilmesini ifade eder.
Her soruşturma işlemi tutanağa bağlanır ve tutanak adli kolluk görevlisi, savcı veya sulh ceza hakimi ile hazır bulunan yazman tarafından imza edilir.
Polisin kendisine yapılan sözlü ihbar ve şikayetler ile görevi sırasında öğrendiği suçlara ilişkin bilgileri yazılı hale getirmesi gerekmektedir.
3. Soruşturmanın Kurala Bağlı Olmayışı
EY HUKUK BÜROSU
87
11.10.2018
Slide884. Soruşturmanın Dağınıklığı
Dağınıklık, soruşturma işlemlerinin hep aynı kişi veya kişiler tarafından yapılmasının gerekli olmamasını ifade eder.
Bir yargı çevresindeki c.
başavcılığı soruşturmanın kapsamlı olması halinde başsavcılık bünyesindeki birden fazla savcıyı bir olayı soruşturmakla görevlendirebilir.
5. Soruşturmanın Kamusallığı
Kamusallık ilkesi, cezalandırma yetkisinin bireyden alınarak devlete geçmesidir.
6.Soruşturmanın
Mecburiliği
(Kanuniliği)
Soruşturma makamlarının basit suç şüphesi üzerine soruşturmayı başlatma yükümlülüğüdür.
Kovuşturma evresi için de geçerlidir.
Savcı yeterli şüphe nedenlerine ulaştığında iddianame düzenlemek, iddianame kabul edildiğinde de ceza davasını takip etmek mecburiyetindedir.EY HUKUK BÜROSU
8811.10.2018
Slide89İddianamede bulunması gereken hususlar
Deliller suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturuyorsa savcı bir iddianame düzenler.
İddianame, görevli ve yetkili mahkemeye hitaben düzenlenir.İddianamede bulunması gerekenler;Şüphelinin kimliği
MüdafiiMaktul, mağdur veya suçtan zarar görenin kimliği
Mağdurun veya suçtan zarar görenin vekili/ kanuni temsilcisiAçıklanmasında sakınca bulunmaması halinde ihbarda bulunan kişinin kimliğiŞikayette bulunan kişinin kimliğiŞikayetin yapıldığı tarihAtılı suç ve uygulanması gereken kanun maddeleri
Atılı suçun işlendiği yer, tarih ve zaman dilimi
Suçun delilleri
Şüphelinin tutuklu olup olmadığı, tutuklanmış ise gözaltına alma ve tutuklama tarihleri ile bunların süresi
EY HUKUK BÜROSU
89
11.10.2018
Slide90Savcının takdir hakkını kullanacağı hallerin varlığı
Ön Ödeme:
Savcının, iddianame düzenleme şartlarının oluşmasına rağmen düzenlemeyerek şüphelinin para cezası ödemesi karşılığında, uyuşmazlığı ortadan kaldırılmasına olanak tanıyan kurumdur.Ön ödeme, cezası hafif olan suçlarla yargı organlarını meşgul etmeme, adliyenin yükünü hafifletme ve zaman tasarrufu sağlama gibi amaçlarla düzenlenmiştir.
2) Uzlaşma Şüpheli/sanıkla mağdurun bir uzlaştırıcının nezaretinde karşılıklı edimlerde anlaşarak ceza muhakemesini sona erdirmeleridir.
Uzlaşmaya tabi suçlar:Kasten yaralamaTaksirle yaralama Konut dokunulmazlığının ihlali
Çocuğun kaçırılması ve alıkonulması
Ticari sır, bankacılık sırrı veya müşteri sırrı niteliğindeki bilgi veya belgelerin açıklanması suçları
EY HUKUK BÜROSU
90
11.10.2018
Slide91Uzlaşma teklifinde bulunulması veya teklifin kabul edilmesi soruşturma konusu suça ilişkin delillerin toplanmasına ve koruma tedbirlerinin uygulanmasına engel değildir.
Uzlaşma süresince dava zamanaşımı süresi işlemez.
3) İddianamenin Ertelenmesi
Kanunkoyucu soruşturma sonunda bazı koşulların varlığına bağlı olarak, savcıya kamu davasının açılmasının ertelemesine karar verme imkanı tanımıştır.Savcı ancak soruşturması ve kovuşturması şikayete bağlı olup
üst sınırı bir yıl veya daha az süreli hapis cezasını gerektiren suçlarda iddianamenin düzenlenmesini ertelemeye karar verebilir.EY HUKUK BÜROSU
91
11.10.2018
Slide92Kovuşturma evresi
EY HUKUK BÜROSU
92
11.10.2018
Slide931.kovuşturma
2.duruşma hazırlığı
3.duruşma4.hüküm
EY HUKUK BÜROSU
9311.10.2018
Slide94Duruşma Hazırlığı Makamı
Bu evrede aktif olan makam yargılama makamıdır.
Yargılama makamı da kural olarak hakimlik makamıdır.
Duruşma Hazırlığı İşlemleri
Yapılması gereken işlemler bir kararla belirlenir.Bu kararı içeren tutanağa tensip zaptı veya tensip tutanağı denir.
Duruşma hazırlığı işlemleri
Duruşma gününün belirlenmesi
Sanığa iddianamenin
tebiliği
Delillerin toplanması
Erken dinleme
Erken keşif ve muayeneErken sorguDuruşmaya Davet UsulüSanığın davetiMüdafiin davetiTanık ve Bilirkişilerin davetiSuçtan zarar görenin davetiSanığın yasal temsilcisinin ve eşinin daveti
Duruşma Devresinin Amacı ve Genel Olarak Yürüyüşü
Mahkeme önünde gerçekleşen ve esas olarak delillerin tartışıldığı en önemli devredir.Biçimsel işlerin yapıldığı giriş
ve delillerin ortaya konulup iddia ve
müdafa
makamlarınca tartışıldığı
esas
olmak üzere iki bölümden oluşur.
Duruşmanın amacı, delillerin tartışılması sonucunda hakim veya hakimlerde failin suçluluğu ya da suçsuzluğu konusunda bir kanaat oluşmasını sağlamaktır.
EY HUKUK BÜROSU
94
11.10.2018
Slide95Duruşmaya hakim olan ilkeler
Duruşmanın Yoğunluğu:
Yoğunluk ilkesi, duruşmada delillerin tartışılması esnasında delilin doğruluğuna ve olayın ispatına ilişkin olarak oluşan kanaatin unutulmaması için duruşmanın, mümkün olduğunca bir oturumda; mümkün olmadığında birbirine en yakın tarihli oturumlarda bitirilmesini ifade eder.
Duruşmanın Doğrudan
Doğruyalığı
:
Duruşmanın doğrudan
doğruyalığı
, hüküm verecek olan mahkeme üyelerinin, sanık, tanık ve olayın diğer tüm delilleri ile bire bir karşı karşıya gelmesini, onlarla doğrudan temas etmesini ve delil ikamesinin başka hakime bırakılmamasını ifade eder.
Duruşmanın Sözlülüğü:
Duruşmada kural olarak Türkçe dile getirilmiş ve tartışılmış hususların hükme esas alınmasını ifade eder.EY HUKUK BÜROSU9511.10.2018
Slide96SANIĞIN DURUŞMADA HAZIR BULUNMASI
Sanığın ilk oturumda hazır bulunma mecburiyeti
vardır.Sanığın ilk oturumda bulunma mecburiyetinde mecburiyetinden kurtarılması ancak
istinabe yoluyla sorgudur.Duruşmanın ilk oturumuna gelip de sorgusu yapılmış olan sanık, mahkemenin zorlayıcı kararıyla aranmamak için kendisi veya bu hususta yetkili kıldığı müdafi müvekkilinin kendisinin duruşmada hazır bulunmaktan kurtarılmasını (bağışık tutulmasını) mahkemeden talep edebilir.
EY HUKUK BÜROSU
96
11.10.2018
Slide97Duruşma işlemlerinin tutanağa bağlanması
Duruşmanın nasıl yapıldığını ve kanunda belirtilen usul ve esaslara uyulup uyulmadığını denetlemek üzere duruşma için tutanak tutulur.
Duruşma Tutanağında;
Duruşmanın yapıldığı mahkemenin adıOturum tarihleri
Hakimin, savcının ve zabıt katibinin adı ve soyadıOturumlara katılan sanığın, müdafiin, katılanın, vekilinin, kanuni temsilcisinin, bilirkişinin, tercümanın, teknik danışmanın adı ve soyadı
Duruşmanın seyrini ve sonuçlarını yansıtan ve yargılama usulünün bütün temel kurallarına uyulduğunu gösteren unsurlara
Sanık açıklamalarına
Tanık ifadelerine
Bilirkişi ve teknik danışman açıklamalarına,
Okunan veya okunmasından vazgeçilen belge ve yazılara
Taleplerin reddi halinde
red gerekçesineVerilen ara kararlara ve nihayet son karara (hükme) yer verilir.EY HUKUK BÜROSU9711.10.2018
Slide98Duruşmanın akışı
Duruşmada;
Sanığın açık kimliği saptanır, kişisel ve ekonomik durumu hakkında kendisinden bilgi alınır.
İddianame veya iddianame yerine geçen belge okunur.Sanığa hakları hatırlatılır.
EY HUKUK BÜROSU98
11.10.2018
Slide99Müzakere sonucu oluşturulacak hüküm çeşitleri
EY HUKUK BÜROSU
99
11.10.2018
Slide1001. Beraat kararı
Beraat kararı şu hallerde verilir;
Atılı fiilin kanunda suç olarak tanımlanmış olmasıAtılı suçun
sanık tarafından işlenmediğinin sabit olmasıAtılı suç açısından failin kast ve taksirinin bulunmaması
Atılı suçun sanık tarafından işlenmesine rağmen, olayda bir hukuka uygunluk nedeninin bulunması,Atılı suçun sanık tarafından işlendiğinin sabit olmaması.
EY HUKUK BÜROSU
100
11.10.2018
Slide1012. Ceza verilmesine yer olmadığı kararı
Atılı suçla bağlantılı olarak
yaş küçüklüğü, akıl hastalığı veya sağır ve dilsizlik hali
ya da geçici nedenlerin bulunması,Atılı suçun hukuka aykırı fakat bağlayıcı emrin yerine getirilmesi suretiyle veya
zorunluluk hali ya da cebir veya tehdit etkisiyle işlenmesi,Meşru savunmada sınırın heyecan, korku ve telaş nedeniyle aşılması,Kusurluluğu ortadan kaldıran hataya düşülmesi- hallerinde
kusurun bulunmaması
dolayısıyla verilir.
İşlenen fiilin suç olma özelliğini devam ettirmesine rağmen;
Etkin pişmanlık,
Şahsî cezasızlık sebebinin varlığı,
Karşılıklı hakaret,
İşlenen fiilin haksızlık içeriğinin azlığı, - dolayısıyla, faile ceza verilmemesi hallerinde, ceza verilmesine yer olmadığı kararı verilir. EY HUKUK BÜROSU10111.10.2018
Slide1023. Mahkumiyet kararı
Failin Yüklenen Suçu İşlediğinin Sabit Olması
4. GÜVENLİK TEDBİRİ KARARI
Atılı suçun işlendiğinin sabit olması halinde, belli bir cezaya mahkumiyet yerine veya mahkumiyetin yanı sıra hükmolunur.
5. DAVANIN REDDİ KARARI
Aynı fiil nedeniyle sanık için önceden verilmiş ait bir hüküm veya açılmış bir dava varsa bu karar hükmolunur.
6. DAVANIN DÜŞMESİ KARARI
TCK’de öngörülen düşme sebeplerinin varlığı ya da soruşturma veya kovuşturma şartının gerçekleşmeyeceğinin anlaşılması hallerinde hükmolunur.
7. DAVANIN DURMASI KARARI
Soruşturmanın veya kovuşturmanın yapılması şarta bağlı tutulmuş olup da şartın henüz gerçekleşmediği anlaşılırsa; gerçekleşmesini beklemek üzere, durma kararı verilir.
EY HUKUK BÜROSU
10211.10.2018
Slide103HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI
EY HUKUK BÜROSU
103
11.10.2018
Slide104TANIM: iki yıl ve daha az süreli hapis cezasına veya adli para cezasına ilişkin hükümlerin açıklanmasının daha sonraya ertelenmesine imkan tanıyan muhakeme kurumudur.
HAGB’NİN KOŞULLARI:Sanığa yüklenen suçtan dolayı yapılan yargılama sonunda hükmolunan ceza, iki yıl veya daha az süreli hapis veya adli para cezası olmalı,
Sanığın daha önceden kasıtlı bir suçtan mahkumiyeti bulunmamalı,Mahkeme, sanığın kişilik özellikleri ile duruşmadaki tutum ve davranışlarını göz önünde bulundurarak yeniden suç işlemeyeceği hususunda kanaate varmış olmalı,
Suçun işlenmesiyle mağdurun veya kamunun uğradığı zarar ayen iade, suçtan önceki hale getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmeli,
Sanık hükmün açıklanmasının geri bırakılmasını kabul etmelidir.HAGB’NİN SONUÇLARIKurulan hüküm sanık hakkında hiçbir hukuki sonuç doğurmaz. Hüküm temyiz edilemez, infaz edilemez.Sanık beş yıl
süreyle,
çocuklarda üç yıl
süreyle denetim süresine tabi tutulur.
EY HUKUK BÜROSU
104
11.10.2018
Slide105Kanun yolları
EY HUKUK BÜROSU
105
11.10.2018
Slide106olağan kanun yolları
İtirazistinaf
temyizolağanüstü kanun yolları
EY HUKUK BÜROSU
10611.10.2018
Slide107Kanun Yolları: Yargılama makamları (hakimler ve mahkemeler) tarafından verilen ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülen kararların, kural olarak başka bir yargılama makamı tarafından tekrar incelenmesini sağlayan hukuki çaredir.
Kanun Yollarının Sınıflandırılması
Kesinleşmemiş
kararlara karşı gidilen kanun yollarına olağan kanun yolu denir.İtiraz
İstinafTemyizKesinleşmiş kararlara karşı gidilen kanun yolu olağanüstü kanun yolu denir.
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın İtirazı
Kanun yararına bozma
Yargılamanın yenilenmesi
EY HUKUK BÜROSU
107
11.10.2018
Slide108Kanun yollarına başvurma hakkı olanlar
Cumhuriyet Savcısı ;
Kararı veren mahkeme nezdindeki cumhuriyet savcısı,
Mahkemenin yargı çevresindeki sulh ceza hakiminin kararlarına karşı asliye ceza mahkemesinde buluna savcılar,Ağır ceza mahkemesinin yargı çevresindeki asliye ve sulh ceza hakiminin kararlarına karşı ağır ceza mahkemelerinde bulunan savcılar
Bölge adliye mahkemelerinin kararlarına karşı bölge adliye mahkemesinde bulunan savcılar.Şüpheli/sanıkAvukatŞüpheli/sanığın yasal temsilcisi ve eşi
Katılan/suçtan zarar gören
EY HUKUK BÜROSU
108
11.10.2018
Slide109itiraz
Tanım:
hakim kararının veya yasada açıkça öngörülen hallerde mahkeme kararının, bu karardan zarar gören ilgili kişinin başvurusu üzerine, kural olarak başka bir mercide hukuken ve maddi yönden yeniden incelenmesine olanak tanıyan bir
kanunyoludur.Kural olarak hakimlik
kararlarına, istisnaen de mahkemenin son kararına esas oluşturmayan ara kararlarına karşı başvurulur.İtiraz, itiraz edilen
kararı veren makama
yapılır.
Hakim veya mahkeme kararına karşı itiraz, ilgililerin kararı
öğrendiği
günden itibaren
7 gün
içinde yapılmalıdır.İtiraz, kararı veren mercie verilecek bir dilekçe veya tutanağa geçirilmek koşuluyla zabıt katibine beyanda bulunmak suretiyle yapılır.Kararına itiraz edilen hakim veya mahkeme, itirazı yerinde görürse kararı düzeltir, yerinde görmezse en fazla 3 gün içinde itirazı incelemeye yetkili olan üst mercie gönderir.Bir karara karşı itiraz yoluna başvurma, o kararın yerine getirilmesine engel olmaz.,İtiraz üzerine verilen karar kesindir.EY HUKUK BÜROSU10911.10.2018
Slide110istinaf
İstinaf, ceza muhakemesinde yer alan bir
kanunyoludur
.En önemli özelliği, maddi meselenin üst dereceli bir mahkeme olan Bölge Adliye Mahkemelerinde yeniden incelenmesine imkân sağlamasıdır.
İstinaf, suçluların geri verilmesi talebine ilişkin kararlar hariç ilk derece ceza mahkemelerinden verilen hükümlere ve hükümden önce verilip hükme esas teşkil eden veya başkaca kanunyolu öngörülmemiş olan mahkeme kararlarına karşı gidilecek kanunyoludur.
İstinaf Yasağı Kapsamında Kalan Kararlar:
Hapis cezasından çevrilen adli para cezaları hariç olmak üzere, sonuç olarak belirlenen
3 bin Türk Lirası dahil adli para cezasına mahkumiyet
hükümlerine,
Üst sınırı
500 günü geçmeyen adli para cezasını gerektiren suçlardan beraat
hükümlerine,Kanunlarda kesin olduğu yazılı bulunan hükümlere Karşı istinaf kanun yoluna başvurulamaz. EY HUKUK BÜROSU11011.10.2018
Slide111İstinaf istemi, hükmün açıklanmasından
itibaren 7 gün içinde yapılır.
İstinaf Başvurusunun Reddedileceği Haller:Kanuni süresi içinde yapılmamışsa,
Hüküm aleyhine istinaf başvurusu yapılamayacak bir hükümse,Başvuranın başvuru hakkı yoksa.
EY HUKUK BÜROSU111
11.10.2018
Slide112temyiz
Temyiz incelemesinde kural olarak
hükmün hukuka aykırı olup olmadığı araştırılır.
Temyiz başvurularını Yargıtay inceler.
TEMYİZ EDİLEBİLEN KARARLARİstinafta verilen başvurunun reddi kararı,İstinafta duruşma sonunda verilen hükümler,
EY HUKUK BÜROSU
112
11.10.2018
Slide113Temyiz edilemeyen kararlar
İlk derece mahkemelerinde
5 yıl veya daha az hapis cezalarına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine dair BAM kararları,
Miktarı ne olursa olsun adli para cezalarına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine dair BAM kararları,İlk derece mahkemelerinden verilen 5 yıl veya daha az hapis cezalarını artırmayan BAM kararları,
Sulh ceza hakiminin görevine giren suçlarla ilgili olarak ilk derece mahkemelerinden verilen hükümlere ilişkin her türlü BAM kararları,Adli para cezasını gerektiren suçlarda ilk derece mahkemelerinden verilen hükümlere ilişkin suç niteliğini değiştirmeyen BAM kararlarıSadece eşya veya kazanç müsaderesine veya bunlara yer olmadığına ilişkin ilk derece mahkemesi kararlarını değiştirmeyen BAM kararları,
10 yıl veya daha az hapis cezasını veya adli para cezasını gerektiren suçlardan, ilk derece mahkemesince verilen beraat kararıyla ilgili olarak BAM tarafından verilen beraat kararıyla ilgili olarak BAM kararları,
Davanın düşmesine, ceza verilmesine yer olmadığına, güvenlik tedbirine ilişkin ilk derece mahkemesi kararıyla ilgili olarak BAM tarafından verilen davanın düşmesine, ceza verilmesine yer olmadığına, güvenlik tedbirine veya istinaf başvurusunun reddine dair kararlar,
Yukarıda gösterilen sınırlar içinde kalmak koşuluyla, aynı hükümde, cezalardan ve kararlardan birden fazlasını içeren
BAM kararları.
EY HUKUK BÜROSU
113
11.10.2018