MADDEYİ TANIYALIM NELER YAPACAĞIZ? - PowerPoint Presentation

Slide1

MADDEYİ

TANIYALIM

NELER YAPACAĞIZ?

Günlük yaşamda kullandığımız her şeyin kendine özgü bir hikayesi vardır.Örneğin bisiklet yapımında kullanılan demirin, oyuncakların ana maddesi olan plastiğin üretilmesi, bunun gibi bir çok örnek vermek mümkün.

İşte burada sizlere bunlar hakkında eğlenceli bilgiler vereceğiz, maddelerin özelliklerini, yaşamımızda hangi alanlarda kullandığımızı ve nasıl sınıflandırdığımızı öğreneceğiz….

Nitelemek amacıyla;

saydam

,

opak (saydam olmayan) diye ikiye ayrılıyor.

1.MADDEYİ NİTELEYEN ÖZELLİKLER

Maddeyi nitelendiriyorum.

Işığı geçirenler (saydam)

Işığı az geçirenler (yarı saydam)

Işığı geçirmeyenler (opak

)=>

cam bardak=>bazı plastikler=>gözlük camı

=>

buzlu cam

=>

bazı plastikler

=>

defter yaprağı

BUZ

=>

metaller

(

alüminyum,altın,çelik

)

=>

elektrik prizleri

=>

ağaç,seramik vs.

KERESTE

(

~)Elmas, gümüş parlak

maddelerdir.(~)Odun, bazı kömürler ve kum mat maddelerdir.

Parlaklık ve Matlık

Tahta kürdan

çelik kaşığı çizer mi?

Çelik çivi, tahta

kaşığı çizer mi?

SERTLİK VE YUMUŞAKLIK

Maddelerin farklı sertliğe sahip

olduğunu biliyor musunuz? Bazı

maddeleri kolayca çizebilir ve şekil

verebiliriz. Çeşitli nesneler kullanarakşekil verebildiğimiz maddeler yumuşaktır.Kolayca şekil veremediğimizmaddeler ise serttir.YUMURTA

TOP

SERTLİK VE YUMUŞAKLIK NE DEMEK?

Metal çivi, porselenden daha sert

değil, ama sağlamdır. Çiviye çekiçle

vurduğunuzda ne gözlemlersiniz?

Porselenden yapılmış fincana çekiçlevurduğumuzda ne olur? Çiviye çekiçlevurulduğunda kırılmaz, fakat fincankırılır.SAYDAMLIK VE KIRILGANLIK

Maddelerin suyun içinde batmaları veya yüzmeleri büyüklüğüne değil, maddenin cinsine bağlıdır. Küçük taşlar ve kum suda

batar. Sizin taşı

yamayaca

ğınız ağır bir tahta parçası bile suda yüzer. Bazı maddeler suda batar, bazıları ise yüzer, diyebiliriz.

SUDA BATMA VE YÜZME

Mıknatıs tarafından çekilen maddelere örnek

olarak demir ve çelik verilebilir. Lastik,

cam, ta

ş ve ağaç ise mıknatıstarafından çekilmeyen maddelerdir.Bazı maddeler mıknatıs tarafından çekilir,bazıları ise çekilmez.

MIKNATISLA ÇEKİLME ÖZELLİĞİ

Birçok maddenin kendine özgü

rengi vardır. Kömür, altın ve süt ne renktir? Su hava,kolonya

ve gaz ya

ğı gibi maddeler renkli midir? Birçok maddenin kokusu vardır. Örneğin kolonya ve parfüm kokulu, tuz ve şeker gibi maddeler ise kokusuzdur.

RENK VE KOKU

Elimizle ağacın kabuğuna ve bardağın

yüzeyine dokunarak aralarındaki

farkı algılamaya çalışalım.

Demek ki maddelerinbazıları pürüzlü bazıları isepürüzsüz bir yüzeye sahiptir.

PÜRÜZLÜ VE PÜRÜZSÜZ

Koltukların yumuşak ve esnek oluşu

kullan

ı

m kolayl

ığı

ve güzel birgörünüm sağlar.

Evimizde kullandığımızbazı nesneler opak

malzeme kullanılarakyapılır.Plastik esnek olduğu için,

başta oyuncak ve otomobil

lastiği olmak üzere birçok

eşyanın yapımında işe yarar.

MADDELERİN NİTELİKLERİ VE KULLANIM ALANLARI

Sizce evleriniz porselenden, basketbol topunuz kâğıttan, bisikletiniz camdan yapılabilir mi? Cam, kâğıt ve porselenin

özellikleri, sırası ile bu nesnelerin yapımına uygun mudur? Cam ve porselen kırılgandır. Eğer evleriniz porselenden yapılmış olsaydı kolayca kırılabilirdi.

MADDELERİN NİTELİKLERİ VE KULLANIM ALANLARI

Bu nedenle evler sağlam ve

opak maddeler kullanılarak inşa edilir. Benzer şekilde bisikletiniz camdan üretilseydi çok çabuk kırılabilirdi. Bu nedenle cam bisiklet üretimi için uygun bir madde değildir. Basketbol topu yapımda ise sağlam ve esnek olan maddeler kullanılır. Bir ürün elde ederken, ona uygun madde seçilmelidir.

Nesneler kullanıldıkları yere göre cisim, eşya,

alet, malzeme

gibi farklı isimler alabilir. Bu nedenle, nesneleri sınıflandırırken kesin sınırlar çizilmemelidir.NESNELERİN SINIFLANDIRILMASI

Hava, toprak, kum, taş ve suyun ortak noktası ne olabilir? Saydığımız tüm bu örnekler maddedir.

Şişe, bardak, vazo ve sürahi cama şekil verilerek elde edilen cisimlerdir. Sıra, masa ve kurşun kalem, ağaçtan yapılmış cisimlerdir.

MADDE, CİSİM, MALZEME, EŞYA, ALET

Cisim, katı maddenin şekil verilmiş hâlidir. Sıvılar ve gazlar cisim değildir. Çünkü sıvılar içinde bulundukları kabın şeklini alır. Gazlar ise bulundukları kabın içini doldurur.

Malzeme, birçoğunu bir

araya getirerek bir tüketim

maddesine dönüştürdüğümüz

maddelerdir. Her malzemekullanılır ve tükenir. Kek yaparkenkullanılan un, süt, şeker,yumurta vb. birer malzemedir.

İÇİNDEKİLER MALZEME

Aletler ne işe yarar? Ekmeğimizi kesmeye yarayan bıçak, pasta yaparken kullanılan mikser birer alettir. Aletler en çok marangozluk, ayakkabıcılık, sıvacılık, tornacılık ve çiftçilik gibi işlerle uğraşanlar tarafından kullanılır. Aletler bu meslek sahiplerinin vazgeçilmez araçlarıdır. Örneğin saatçi; tornavida, büyüteç ve pens gibi aletler kullanır.

F

ı

rıncın

ın kullandığı f

ırın küre

ği bir alettir.

Giyecekler, kaplar, dolaplar ve fırın birer eşyadır. Aynı şekilde oturduğumuz koltuk ve sandalye de birer eşyadır. Eşya, birkaç kullanımdan sonra atılmaz. Uzun süre

dayan

ır. Eşya eskir, ama tükenmez.