HIPOTIREOIDIZAM d r Vladanka - PowerPoint Presentation

Slide1

HIPOTIREOIDIZAM

d

r

Vladanka

Stoki

ć

Dom zdravlja Bijeljina, 30.5.2019

Slide2

Hormoni štitne žlijezde- T3, T4

Luče se pod dejstvom TSH (hipofiza)

C ćelije- kalcitonin

Slide3

Hipotireoza- nedovoljna količina biološki aktivnih hormona na tkivnom nivou ili nesposbnost tkiva da koristi tireoidne hormone

Slide4

KLASIFIKACIJA

Prema

vremenu

nastanka

:

Kogenitalni

hipotireodizam

Stečeni hipotireoidizam

Prema tkivnoj strukturi (odgovornoj za hipotireoidizam):

Primarni (tireoidna žlijezda)

Sekundarni (hipofiza)

Tercijarni (hipotalamus)

Kvaternalni (periferna rezistencija tkiva na hormone

)

Prema

kliničkoj

slici

:

Klinički-manifestni

subklinički

Slide5

ETIOLOGIJA

primarni poremaćaj (štitna žlijezda) 98%, ostali uzroci 2%

UZROCI

PRIMARNI HIPOTIREOIDIZAM (

IZOSTANAK

T4 I T3)

KARAKTERISTIKE

KONGENITALNI

HIPOTIREOIDIZAM

TIREOIDNA

DISGENEZIJA (90%):

-AGENEZIJA (30 %)

-EKTOPIJA (60 %)

TIREOIDNA LOŽA

PRAZNA

POREMEĆAJ

SINTEZE HORMONA (10%)

-GENOPATIJE

ŽLIJZDA

UVEĆANA

(STRUMA)

STEČENI

HIPOTIREOIDIZAM

HASHIMOTOV

TIREOIDITIS

(AUTOIMUNI TIREOIDITIS)

DIFUZNO

UVEĆANA ŠTITNA ŽLIIJEZDA, PALPATORNO BEZBOLNA

ATROFIČNI

TIREOIDITIS

ŠTITNA

ŽLIJEZDA SMANJENA ,JEDVA PALAPABILNA

OPERATIVNO

UKLONJENO TIREOIDNO TKIVO

LOKALNI

NALAZ ZAVISI OD STEPENA OPERATIVNE INTERVNCIJE

PRIMJENA

JODA U LIJEČENJU TIREOKSIKOZA

DIFUZNO ILI MULTINODOZNO UVEĆANJE ŠTITNE ŽLIJEZDE

EKSTERNO

ZRAČENJE VRATA ZBOG TUMORA GLAVE (VRATA)

SMANJENA ATROFIČNA ŠTITNA

ŽLIJEZDA

Slide6

Sekundarni hipotireoidizam-

izostanak sekrecije TSH :

-tumori hipofize

-

stanje

nakon operacije i zračenja

hipofize

Štitna žlijezda je smanjena

Tercijarni hipotireoidizam

-izostanak sekrecije TRH

-

tumori hipotalamusa

-

infekcije (encefalitis)

-

sistemske bolesti (sarkoidoza)

Štitna žlijezda je smanjena

Slide7

Faktori rizika:

Prisutvo difuzne ili nodozne strume

Ranije liječenje od hashimotovog tireoiditisa, gravesove bolesti, subakutnog tireoiditisa, pospartalnog tireoiditisa

Pozitivna porodična istorija autoimune tireoidne bolesti

Ranije intrevencije na štitnoj žlezdi

Upotreba lijekova koji utiču na tireoidnu funkciju (litijum karbonat, amiodaron, interferon, talidomid, stavudine

Postpartalni period

Pozitivna lična ili porodična anamneza autoimunih bolesti

Bolesti hipofize

Hipotalamusne bolesti

Down-ov sindrom, primarna pulmonalana hipretenzija, multipla skleroza

Slide8

DIFERNCIJALNA DIJAGNOZA

BOLEST-STANJE

KARAKTERISTIKE

HRONIČNA

BUBREŽNA INSUFICIJENCIJA

Klinička slika slična hipotireoidizmu

U

ovim stanjima mogu da se dobiju niske vrijednosti ukupnog tiroksina, zbog poremećaja transportnih proteina za tireoidne hormone

NEFROTSKI SINDROM

TEŠKE

ANEMIJE

EUTIREOIDNA HIPOTIROKSINEMIJA U

TEŠKIM HRONIČNIM BOLESTIMA

Provjerava se FT4 i TSH

Razlikovanje

je važno, jer u ovim bolestima

nije potrebna supstituciona terapija tireoidnim hormonima

PARKINSONOVA BOLEST

U početku,

bolesti imaju sličnu kliničku sliku

ALCHAJMEROVA BOLEST

Slide9

KLINIČKA SLIKA

UMOR

BOLNOST MIŠIĆA, GRČEVI U MIŠIĆIMA

SMANJENJE KONCENTRACIJE

OSLABLJENA MEMORIJA,MENTALNO USPOROVANJE

NEPODNOŠENJE HLADNOĆE

OPSTIPACIJA

BRADIKARDIJA

BLIJEDA, SUVA HLADNA KOŽA

HRAPAV GLAS

NEREGULARNI MENSTRUALNI CIKLUSI, STERILITET

HIPERLIPIDEMIJA

STRUMA

Slide10

MIKSEDEM

POVEĆANJE TJELESNE TEŽINE

HIPOTERMIJA

NIŽI KRVNI PRITISAK

OSLABLJENO DISANJE

ATAKSIJA

LOMLJIVA KOSA ILI OPADANJE KOSE

PERIORBITALNI EDEM, OTOK LICA

DEPRESIJA

KOMA

Slide11

DIJAGNOSTIKA

Slide12

FI

ZIKALNI PREGLED

Mjerenje tjelesne težine (povećanje)

Mjerenje krvnog pritiska (često niži krvni pritisak)

Palpacija pulsa (bradikardija)

Palapacija štitne žlijezde (može biti prisutna struma)

Koža: blijeda, suha, peruta se, hladna

Kosa lomljiva i opada

Neurološki pregled (usporen govor, usporen tok misli)

Prisustvo edema:periorbitalno, otok lica, pretibijalno

Slide13

LABARATORIJSKE PRETRAGE

Glavni pokazatelj hipotireoidizma- snižena koncentracija hormona štitne žlijezde

T3

(<0,75 nmol/L) i

T4

(<58 nmol/L) te povišena koncentracija

TSH

(>5,00 mJ/L)

Slide14

-Dijagnoza primarnog hipotireoidizma se postavlja se mjerenjem nivoa FT4 i TSH.

-Ako je TSH visok a FT4 nizak, dokazan je hipotireoidizam

-Pristupa se utvrđivanju uzroka-mikrosomalna antitijela ( Hashimotov tireoiditis)

-Nizak TSH i niži FT4 ukazuju na hipofizno porijeklo poremećaja.

-Tada se ispituju i drugi hipofizni hormoni, naročito pre početka liječenja!

Slide15

NESPECIFIČNE LABARTORIJSKE PRETRAGE

KKS, lipidni status, jonogram, kreatinin fosfokinaza (CPK), AST, ALT, LDH, prolaktin, kao i urea , kreatinin , klirens kreatinina , urin ( radi diferencijalne dijagnoze insuficijencije bubrega i nefrotskog sindroma).

EKG

Bradikardija, QRS kompleksi niskih amplituda i izravnani ili obrnuti T talasi.

Navedene labaratorijske pretrage i EKG porodični ljekar može da uradi prije upućivanja na referalni nivo.

Slide16

INDIKACIJE ZA UPUĆIVANJE ENDOKRINOLOGU

Kod sumnje na hipotireozu radi definitvne dijagnoze i uvođenja terapije

Kontrola pacijenta koji koriste

supstit

u

cionu

terapiju svaka 2 mjeseca dok se ne postigne stabilno stanje, a zatim na svakih 6 mjeseci

Pacijent sa pridruženim kardiološkim bolestima

Pacijent sa drugim endokrinološkim bolestima

Pacijenti koji imaju strumu, noduse ili druge strukturalne promjene štitne žlijezde.

Slide17

Nadležnost endokrinologa su sledeće pretrage:

Tireoidna autoantitijela-

povišene vrednosti anti-Tg i antio TPO-at ukazuju na autoimunu bolest (Morbus Basedow-Graves, thyreoditis chronica Haschimoto ili atrofični tireoidtis)

Ultrazvučni pregled štitne žlijezde-

vizuelizuju se oblik, veličina i ehostruktura. Heteroehogena i/ili hipoehogena struma se najčešće vidi u hroničnom tireoidtisu

Aspiraciona citodijagnostika

Scintigrafija štitne žlijezde

Slide18

LIJE

ČENJE

-Cilj liječenja da se nivo hormona dovede u referentne vrijednosti tj.postigne eutireoidno stanje.

-U tretmanu hipotireoidizma koristi se

supstit

u

ciona

terapija.

-Najjednostavniji i najefikasniji način lečenja je uzimanje tablete

levotiroksina

, aktivnog sintetskog horomona tireoidne žlezde.

-Preporučuje se da se lijek uzima prije doručka u dozi od 1,7 mikograma/kg.

-Doza lijeka se proverava i nekada prilagođava mjesecima prije nego što se dobije dobra nadoknada.

Slide19

-Period u kome se može očekivati stabilna koncentracija hormona nakon promjene doze je period od dva mjeseca, tako da funkcionalni test ( FT4 i TSH) ne treba raditi u kraćim intrevalima.

-U osoba iznad 40 godina i naročito ako postoji sumnja na ishemjsku srčanu bolest počinje se sa malom dozom od 25 mikogram dnevno (1-2 nedelje)

-Zatim se povećava na 50 mikograma (2 nedelje), zatim na 75 mikograma (2 nedelje) i dalje se podiže za po 25 mikograma svake dve nedelje dok se ne postigne zadovoljavajući nivo TSH i FT4.

Slide20

Kod većine bolesnika optimalna doza (doza s kojom se postiže da je nivo TSH normalan i d

a

je

pacijent bez simptoma) levotiroksina je 75-150 mikograma.

Prekomjerna terapija hipotireoidizma može da prouzrokuje pogoršanje angine pektoris, aritmija, infarkta miokarda i osteoporoze.

Kada se postigne terapijski cilj, kontrola hormona i endokrinologa treba vršiti jednom u 6 mjeseci.

Slide21

PREVENCIJA

Nema pravih preventivnih mjera, i nastanak hipotireoze je praktično nemoguće spriječiti.

Važno je što ranije prepoznati i spriječiti nastanak komplikacija. Kod urođenih hipotireoza kao posledica neprepoznavanja bolesti javlja se kretenizam, koji je sve reži zbog skrining hipotireoidizma u porodilištu (neonatlni TSH)

Slide22

Potencijalne opasnosti od hipotireoidizma

STRUMA (kompenzacijska)-rezultat pokušaja da se kompenzuje funkcijski nedostatak.

MIKSEDEMSKA KOMA- ako se ne pristupi lečenju hipotireoidizma-po život opasno stanje!

Slide23

HVALA

NA PAŽNJI !