SIVILARDA BASINÇ 1 FEN ve TEKNOLOJİ BASINÇ 2 Denizde derinlere daldıkça üzerimizde bulunan su vücudumuza baskı yapar Derine indiğimizde üzerimizdeki suyun ağırlığı artmış olur dolayısıyla vücudumuza yapılan baskı da artar Bu baskı sıvı basıncından kaynaklanmakta ID: 803561
Download The PPT/PDF document "FEN ve TEKNOLOJİ / BASINÇ" is the property of its rightful owner. Permission is granted to download and print the materials on this web site for personal, non-commercial use only, and to display it on your personal computer provided you do not modify the materials and that you retain all copyright notices contained in the materials. By downloading content from our website, you accept the terms of this agreement.
Slide1
FEN ve TEKNOLOJİ / BASINÇ
SIVILARDA BASINÇ
1
Slide2FEN ve TEKNOLOJİ / BASINÇ
2
Denizde derinlere daldıkça üzerimizde bulunan su vücudumuza baskı yapar. Derine indiğimizde üzerimizdeki suyun ağırlığı artmış olur dolayısıyla vücudumuza yapılan baskı da artar. Bu baskı sıvı basıncından kaynaklanmaktadır.
Slide3FEN ve TEKNOLOJİ / BASINÇ
3
Sıvılar ağırlıklarından dolayı içinde bulundukları
kaba
basınç uygular.
Katılardan farklı olarak sıvılar akışkandır. Sıvılar, konuldukları kabın sadece tabanına değil, temas ettikleri tüm yüzeylerine kuvvet uygular.
Sıvı içindeki birim yüzeye sıvı tarafından uygulanan
dik
kuvvete basınç denir.
Slide4FEN ve TEKNOLOJİ / BASINÇ
4
Özdeş kaplara farklı yüksekliklerde, aynı sıvılardan koyduğumuzda
sıvıların ağırlıklarının
değiştiğini görürüz.
Sıvılarda
basınç, ağırlıktan kaynaklandığından sıvının derinliği arttıkça sıvı basıncı artar.
Sıvının yüzeye uyguladığı basınç ile sıvının derinliği (yüksekliği) doğru orantılıdır.
!
Slide5FEN ve TEKNOLOJİ / BASINÇ
5
Cam huninin geniş ağzına lastik balon gerilerek takılır ve sıvı basıncı ile ilgili şekildeki düzenek hazırlanır. Hortumun ucundaki huniyi cam kaptaki su içinde farklı derinliklere daldırılarak U borusundaki
civa
yüksekliklerinin değişimi gözlenir.
Huni yukarı hareket ettirildiğinde
U borudaki
civa
seviyesi düşer,
sıvı basıncı azalır.
Huni aşağı doğru hareket ettiğinde
U borusundaki
civa
seviyesi yükselir, sıvı basıncı artar.
Slide6FEN ve TEKNOLOJİ / BASINÇ
6
Sıvı dolu bir kabın yan yüzeyinden farklı yüksekliklerde özdeş delikler açıldığında en alttaki delikten fışkıran sıvının hızının en büyük olduğu ve en uzağa fışkırdığı görülür. Çünkü en alttaki deliğin olduğu yerde sıvı basıncı fazladır.
Slide7FEN ve TEKNOLOJİ / BASINÇ
7
Aynı sıvı içinde verilen seviyelerdeki sıvı basınçlarını karşılaştıralım.
Sıvı basıncı, sıvının derinliği (sıvının açık yüzeyine olan düşey uzaklığı) ile doğru orantılıdır.
P
C
= P
D
> P
B
> P
A
Slide8FEN ve TEKNOLOJİ
/ BASINÇ
8
Düşey kesiti şekildeki gibi olan her tarafı kapalı, 5 hacim bölmeli kapta bulunan sıvının kabın tabanına uyguladığı sıvı basıncı, kap yan yüzeyinin üzerine çevrilirse nasıl değişir?
Sıvı
Yanyüz
Sıvı
Yatay
Kabın tabanına uygulanan sıvı basıncı 2 kat artar.
Slide9FEN ve TEKNOLOJİ / BASINÇ
9
Özdeş üç kaba aynı yükseklikte
sıvılar
doldurulup tarttığımızda ağırlıkları farklı oluyorsa bu durum bize kabın içindeki sıvıların yoğunluklarının farklı olduğunu gösterir. Yani kaplardaki sıvılar farklıdır.
Bu özdeş kaplarda sıvının yoğunluğu arttıkça ağırlığının arttığını ve kabın tabanına yaptığı basıncın arttığını söyleyebiliriz.
Slide10FEN ve TEKNOLOJİ / BASINÇ
10
Özdeş kaplara eşit yükseklikte su ve zeytinyağı konulur. Hortumun
ucundaki
huniyi cam kaptaki su ve
zeytinyağı
içinde aynı derinliğe daldırılarak
U
borusundaki
civa
yükseklikleri karşılaştırılır.
Zeytinyağının yoğunluğu, suyun yoğunluğundan küçük olduğu için zeytinyağı bulunan kaptaki U borusundaki
civa
seviyesi su bulunan kaptakinden daha düşüktür.
Aynı derinlikte zeytinyağının uyguladığı basınç suya göre daha azdır.
Slide11FEN ve TEKNOLOJİ / BASINÇ
11
Bir kaptaki sıvı basıncı, kaptaki sıvının derinliğine ve sıvının yoğunluğuna bağlıdır.
!
h
Sıvı basıncı, sıvının derinliği ile doğru orantılıdır.
2h
A
B
P
A
< P
B
d
d
h
Sıvı basıncı, sıvının yoğunluğu ile doğru orantılıdır.
h
A
B
P
A
< P
B
2d
d
Slide12FEN ve TEKNOLOJİ
/ BASINÇ
12
h
Sıvı basıncı, kaptaki sıvının miktarına bağlı değildir.
h
A
B
P
A
= P
B
d
d
h
Sıvı basıncı,
kabın şekline bağlı değildir.
h
A
B
P
A
= P
B
d
d